Efektywność wytłaczania oleju z nasion rzepaku

Przeprowadzone w pracy badania miały na celu określenie efektywności wytłaczania oleju z nasion rzepaku z zastosowaniem nasączania rozpuszczalnikiem organicznym. Zakres pracy obejmował obróbkę wstępną materiału oraz proces wytłaczania przy użyciu prasy jednoślimakowej wraz z badaniem ilości powstałego oleju w jednostce czasu oraz energii elektrycznej potrzebnej do jego wytłoczenia. Zastosowano cztery prędkości obrotowe ślimaka prasy: 20, 30, 40, 50 obr.·min-1 oraz trzy średnice dyszy wylotowej: 6, 8, 10 mm. Nasiona rzepaku nasączano rozpuszczalnikiem (24 godziny przed wytłaczaniem) - alkoholem metylowym (metanolem) w proporcji masowej 1:40 oraz 1:20. Największa wydajność wytłaczania wyniosła 6,3 kg oleju na godzinę, przy 6 mm średnicy dyszy i 50 obr.·min-1 dla rzepaku nasączonego metanolem w proporcji 1:20. Największy stosunek masy oleju do masy wytłoków - 0,624 i 0,610 kg oleju na kg wytłoków, przy 6 mm średnicy, 20 i 30 obr.·min-1 dla rzepaku z metanolem 1:20. Najmniejsza energochłonność procesu - 0,1051 i 0,1054 kWh na kg oleju, przy 10 mm średnicy i 50 obr.·min-1, co odpowiada najwyższej efektywności energetycznej - 9,515 i 9,487 kg oleju na kWh.

The objective of the research carried out within the paper was to determine efficiency of pressing oil from rape seeds with the use of saturation with organic solvent. The scope of the paper covered an initial processing of the material and the pressing process with the use of a one - screw press along with testing the amount of oil which was formed in the time and electric energy units necessary for pressing it. Four rotational speeds of the press screw were applied: 20, 30, 40, 50 rotations·min-1 and three diameters of the outlet nozzle: 6, 8, 10 mm. Rape seeds were saturated with solvent (24 hours before pressing) - methyl alcohol (methanol) in the mass proportion 1:40 and 1:20. The highest efficiency of pressing was 6.3 (kg of oil)·h-1 at 6 mm diameter of the nozzle and 50 rotations·min-1 for rape saturated with methanol in the 1:20 proportion. The biggest oil mass to pomace mass ratio - 0.624 and 0.610 (kg of oil)·kg of pomace-1 at 6 mm diameter, 20 and 30 rotations·min-1 for rape with methanol 1:20. The lowest energy consumption of the process - 0.1051 and 0.1054 kWh·(kg of oil-1) at 10 mm diameter and 50 rotations·min-1 which corresponds to the highest energy efficiency - 9.515 and 9.487 (kg of oil)·kWh-1.