Charakterystyka instrumentalnych metod badania właściwości mechanicznych wybranych owoców i warzyw

Celem pracy jest scharakteryzowanie wybranych metod badań właściwości mechanicznych owoców i warzyw oraz wskazanie parametrów opisujących cechy reologiczne badanych materiałów. Badano właściwości mechaniczne jabłek, bananów, buraków ziemniaków w testach ściskania, relaksacji i cięcia. Stwierdzono, że testy wytrzymałościowe, m.in. ściskania i cięcia, odnoszące się bezpośrednio do właściwości takich jak twardość były bardzo dobrym wskaźnikiem tekstury. Uzyskane wartości naprężenia maksymalnego oraz sił cięcia oraz obrazy krzywych ściskania i cięcia wskazywały na wysoką twardość buraków i ziemniaków. Owoce takie jak jabłka i banany charakteryzowały się niższą odpornością na ściskanie i cięcie co wskazywało na większą miękkość tkanki. Materiały, takie jak, jabłko i ziemniak możemy opisać jako lepkosprężyste, ze szczególnym udziałem cech elastycznych w przypadku buraka, zaś banan wykazuje tendencje płynięcia.

The study aimed to characterize some methods used for testing mechanical properties of selected fruits and vegetables as well as to define the parameters describing rheological properties of tested materials. Mechanical properties of the apples, bananas, beet roots and potato tubers were tested by compression, relaxation and cutting tests. It was found that the strength tests, i.e. compression and cutting, related directly to the properties such as hardness, were adequate texture indicators. Obtained maximum stress and cutting force values as well as the compression and cutting curves showed high hardness of the beets and potatoes. The fruits such as apples and bananas were characterized by lower compression and cutting resistance what indicated higher softness of the tissues. The materials such as an apple or potato may be described at the viscoelastic ones, with particular share of elastic properties on case of the beet rots, whereas the bananas showed some tendencies to flowing.