Analiza programów partii politycznych jako element badań nad genezą prawa do informacji publicznej, społeczeństwa obywatelskiego i samorządności w Polsce

W opracowaniu przedstawiono wyniki analizy programów partii politycznych uczestniczących w wyborach parlamentarnych w 1997 r. Badania materiałów archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Partii Politycznych Polskiej Akademii Nauk zostały przeprowadzone w celu wykazania, czy problematyka dostępu do informacji publicznej, samorządności i partycypacji były istotnym elementem programów wyborczych. Artykuł został podzielony na trzy główne zagadnienia, a każde z nich omówiono z dwóch perspektyw – w ujęciu prawno-administracyjnym oraz polityczno-socjologicznym. Celem takiego założenia było porównanie, na ile tworzenie programów partii politycznych oraz zawartych w nich postulatów wynika z wymogów prawno-administracyjnych, a w jakim stopniu z sytuacji politycznej i społecznej danego kraju. Pierwsza część opracowania została poświęcona istocie programów partii politycznych i ich roli w państwach demokratycznych. W drugiej części omówiono problematykę społeczeństwa obywatelskiego i dostępu do informacji w programach wyborczych w wyborach parlamentarnych 1997 r. Natomiast ostatnia część artykułu dotyczy pojęcia samorządności w badanych dokumentach programowych.

The study presents the results of an analysis of the programs of political parties in the 1997 parliamentary elections. The research of the archival materials collected in the Archives of Political Parties of the Polish Academy of Sciences was carried out in order to show whether the issues of access to public information, self-government and participation were an important element of the election programs. The article was divided into three main issues, however, each of them was discussed from two perspectives –legal-administrative and political-sociological. Such an assumption was aimed at comparing to what extent the formation of political party programs and the demands contained in them are due to legal-administrative requirements, and to what extent to the political and social situation of a country. The first part of the study was devoted to the essence of political party programs and their role in democratic states. The second part of the paper discusses the issue of civil society and access to information in election programs in the 1997 parliamentary elections. The last section of the paper, meanwhile, deals with the concept of self-government in the surveyed program documents.