Misja nauk rolniczych w rozwoju polskiego sektora rolno-spożywczego

Sektor rolno-spożywczy spełnia kluczową rolę w Polskiej gospodarce. Polska eksportuje prawie jedną czwartą produkcji rolniczej. Wkład tego sektora, stanowiący 13% (15 mld Euro) całkowitej wielkości eksportu, plasuje artykuły spożywcze i surowce rolnicze na drugim miejscu po przemyśle motoryzacyjnym. Rolnictwo jest nie tylko miejscem pracy, ale jest także sposobem życia dla prawie połowy ludności Polski, która jest bezpośrednio lub pośrednio związana z produkcją rolniczą. Polskie rolnictwo nie rozwijałoby się bez rozwoju nauk rolniczych. Praca przedstawia najważniejsze zagrożenia dla nauk rolniczych oraz sposoby ich przezwyciężenia, a także główne kierunki badawcze. Podstawowym problemem Polskiej nauki jest niewystarczające wsparcie finansowe oraz niedocenianie nauk rolniczych. Niewłaściwe kryteria parametryczne oceny pracowników i jednostek naukowych, które zajmują się naukami rolniczymi ograniczają rozwój badań stosowanych niezbędnych do dalszej modernizacji krajowego sektora rolno-spożywczego. Zaproponowano główne kierunki badawcze, które mogą zwiększyć konkurencyjność Polskiego rolnictwa. Nowe technologie powinny tworzyć nowe miejsca pracy i dodatkowe źródła przychodów dla ludności rolniczej. Mogą także poprawić smak i podnieść bezpieczeństwo żywności, czego oczekują konsumenci. Dlatego powinny zostać opracowane, niskoenergetyczne, wodo oszczędne i przyjazne dla środowiska technologie szczególnie w zakresie rolnictwa ekologicznego, upraw niszowych oraz surowców do wytwarzania fitofarmaceutyków i suplementów diety. Takie działania powinny skutkować wzrostem przychodu małych gospodarstw (3-6 ha). Istniejąca oferta rynkowa produktów spożywczych powinna zostać uzupełniona produktami wytwarzanymi w gospodarstwach. Taki rodzaj produkcji w małej skali wymaga linii technologicznych o niewielkiej wydajności, których wybór jest aktualnie bardzo mały. Potrzeba zrównoważonego wykorzystania istniejących zasobów wymaga rozwoju technologii opartych na rolnictwie precyzyjnym, co wiąże się z badaniami interdyscyplinarnymi integrującymi teledetekcję, mechatronikę oraz technologię komputerową z badaniami rolniczymi w procesie ich wdrażania i upowszechniania w praktyce rolniczej.

The agri-food sector plays a key role in the Polish economy. Almost a quarter of the Poland's agricultural production is exported. The value of agricultural products amounting to € 15 billion, and the contribution of this sector reaching 13% of the total export volume locates food on the second position after the automotive industry. The agriculture is not only the workplace, but it is a way of life for almost half of the Poland's population, either directly or indirectly involved in the agricultural production. The Polish agriculture would not progress without the development of agricultural sciences. The paper presents the most important threats for agricultural sciences and the ways to overcome them, as well as the main research activities that need to be undertaken. A primary problem of the Polish science is insufficient funding and underestimation of life sciences. The inadequate parametric evaluation criteria of the researchers and the research units dealing with agricultural science disturb development of the applied research, which is necessary to modernize the national agri-food sector. The research activities that are described determine further development and can increase the competitiveness of the Polish agriculture. New technologies should create new workplaces and additional sources of income for the rural population. They may also bring back natural taste and safety of food demanded by consumers. Thus, low-energy, water-efficient and environmentally friendly technologies should be developed, especially for organic farming, niche market high-value crops, and bio-, phyto- and dietary supplements. It may result in the increase of income of small farms (3-6 ha). The existing range of food products should be complemented with the traditional food produced on farms using small processing lines. This kind of small scale production requires specialized low capacity equipment, the range of which is currently quite poor. A demand for sustainable use of resources with limited environmental risk stimulates development of precision farming technologies which needs to be supported by interdisciplinary research integrating remote sensing, mechatronics and IT technology, and assisting implementation of them in agricultural practice.