Historia w punktach i w sztuce. Glottodydaktyczne spojrzenie na nauczanie cudzoziemców historii Polski

W artykule podjęto temat nauczania historii cudzoziemców uczących się języka polskiego jako obcego. Niewielka liczba publikacji z zakresu glottodydaktyki polonistycznej traktujących o sposoby nauczania historii cudzoziemców sprawia, że brakuje praktycznych propozycji podejmowania tego tematu na lektoratach. Autorzy przedstawili możliwe sposoby nauczania historii Polski na lekcjach języka polskiego jako obcego oraz wykorzystywania tekstów kultury w celu pogłębienia wiedzy historycznej cudzoziemców. Propozycje dydaktyczne dotyczą rezygnacji z omawiania wybranych wydarzeń historycznych w porządku chronologicznym na rzecz pokazywania powiązań między przeszłością i teraźniejszością. Przedstawiono sposób prezentowania wydarzeń w formie powracających zachowań zbiorowych w sytuacjach porównywalnych historycznie. Opisano także możliwości wykorzystywania tekstów kultury w celu poszerzania wiedzy o historii cudzoziemców. Poza tradycyjną analizą tekstów mówiących o wydarzeniach historycznych eksplicytnie można m.in. mówić o genezie tekstów w oparciu o procesy historyczne, które wpłynęły na ich formę. Podkreślono, że poruszanie tematów kontrowersyjnych stanowi szansę dla uczących się do samodzielnego pogłębiania wiedzy historycznej i wzmacniania postawy półautonomii w zakresie nauki kultury polskiej. Rozważania sytuują się w obszarze badań nad nauczaniem języka polskiego jako obcego oraz kultury polskiej jako obcej dorosłych cudzoziemców uczących się polszczyzny przede wszystkim w systemie akademickim.

This article addresses the issue of teaching history to foreigners learning Polish as a foreign language. The small number of publications in the field of Polish language glottodidactics discussing ways of teaching history to foreigners results in a lack of practical proposals for taking up this issue in foreign language classes. The authors present the possible methods of teaching Poland’s history in classes of Polish as a foreign language and of using cultural texts to deepen foreigners’ historical knowledge. The didactic proposals involve abandoning the discussion of selected historical events in chronological order in favour of showing the links between the past and the present. The manner of presenting events in the form of recurring collective behaviours in historically comparable situations is demonstrated. The possibilities of using cultural texts to enhance the knowledge of foreigners’ history are also described. In addition to the traditional analysis of texts telling about historical events explicitly, one can, among other things, talk about the genesis of the texts based on the historical processes that influenced their form. It is emphasised that addressing controversial topics provides an opportunity for learners to deepen their historical knowledge on their own and to strengthen a semi-autonomous attitude towards studying the Polish culture. The discussion falls into the area of research on teaching Polish as a foreign language and Polish culture as a foreign culture to adult foreigners learning Polish primarily in the academic system.