Wobec terapii. Pacjentki w najnowszej prozie kobiet

Głównym celem artykułu jest interpretacja czterech współczesnych utworów prozatorskich autorstwa kobiet, poruszających zagadnienia terapii oraz pobytu w szpitalu psychiatrycznym. Tekst zawiera rozpoznania bazujące na historycznych sytuacjach kobiet: histerii, praktykach dyscyplinowania i wmawiania szaleństwa. Autorka artykułu przygląda się tekstom Aleksandry Zielińskiej, Olgi Hund, Agnieszki Jelonek i Justyny Wicenty, pytając o dokonane przez nie rekonstrukcje figury kobiecego szaleństwa. Zwraca przy tym uwagę nie tylko na tematyzowanie kryzysów i chorób psychicznych, ale również na narracyjne i stylistyczne strategie pisania o nich. Rozważania koncentrują się na obrazach szpitala psychiatrycznego oraz relacji między pacjentkami a terapeutami i psychiatrami. Przestrzeń szpitala traktowana jest w przywoływanych tekstach głównie ironicznie, nie staje się bowiem miejscem leczenia, ale opresji. Inaczej dzieje się w przypadku opisów terapii: interpretacje ujawniają stopniową rezygnację bohaterek/narratorek z dystansu na rzecz aktywnego uczestnictwa w sesjach psychoterapeutycznych.

The main aim of the article is to interpret four contemporary prose works written by women, touching on the issues of therapy and staying in a psychiatric hospital. The text contains observations based on women’s historical situations: hysteria, practices of disciplining, and insinuating madness. The article's author looks at texts written by Aleksandra Zielińska, Olga Hund, Agnieszka Jelonek, and Justyna Wicenty, asking about the reconstruction of the figure of female madness. She draws attention not only to the thematics of crises and mental illnesses but also to the narrative and stylistic strategies of writing about them. The considerations focus on the images of a psychiatric hospital and relationships between patients and therapists/psychiatrists. The hospital space is treated mainly ironically - it is not a place of healing but of oppression. The situation is different in the case of descriptions of therapy: interpretations reveal the abandonment of distance in favor of active participation in psychotherapy sessions.