Czy należy likwidować kontrolę podatkową?

Oficjalna zapowiedź likwidacji kontroli podatkowych wykonywanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa budzi zasadnicze zastrzeżenia. Kontrole te mogą bowiem mieć decydujące znaczenie dla istotnego zwiększenia efektywności fiskalnej systemu podatkowego. Ich najważniejszym celem jest i powinno być zachęcenie podatników i płatników do dobrowolnych korekt i składania zaległych deklaracji podatkowych oraz zapłacenia wynikających stąd zaległości podatkowych wraz z odsetkami. Działań tych nie mogą zastąpić postępowania podatkowe, zwłaszcza że obiektywnie nie da się zwiększyć ich liczby. W artykule zaproponowano istotne zmiany w stanie prawnym dotyczące statusu kontroli podatkowej, podniesienia roli protokołu kontroli podatkowej oraz rozszerzenia uprawnień podmiotu kontrolowanego, który dobrowolnie skoryguje lub złoży zaległe deklaracje podatkowe. Przedstawiono również ważniejsze tezy judykatury sądowo-administracyjnej odnoszącej się do protokołu kontroli podatkowej.

The officially announced intention to eliminate tax controls or audits carried out under the General Tax Regulations Act raises principled objections since such controls/audits may be of paramount importance for essential increase of the Polish tax system’s fiscal efficiency. The primary goal behind such controls/audits ought to be to encourage taxpayers to voluntarily correct (amend) their tax returns, submit overdue tax returns and pay the related tax arrears (plus interest thereon accrued). Tax proceedings cannot possibly replace such actions, let alone the impossibility of increasing their number. The article suggests certain essential alterations to the legal environment in respect of the status of tax controls/audits, highlighted role of tax inspection report, and extension of powers of the controlled/audited entity which is to voluntarily correct its tax returns (if so needed) or submit its overdue returns. Major arguments of the administrative judicature related to tax inspection report are moreover quoted.