“Beauty of the Person” According to Karol Wojtyła (Ontology and Experience)

This paper outlines the essential core of Karol Wojtyła’s thought on beauty. By introducing the central category of “beauty of the person”, Wojtyła essentially integrated and ordered therewith all the other meanings of the term. Whatever is beautiful in an adequate sense is also morally good. As far as human beauty is concerned, Wojtyła pointed out that it is differentiated by gender, i.e. female beauty and male beauty, and by “layers,” i.e. external beauty (aesthetic, sensual and bodily beauty) and, more importantly, internal beauty, which constitutes the beauty of a person as a person. Outer beauty allows a person to be noticed, to be discovered, but in love one cannot stop at outer beauty (the temptation to treat the body as a possible object of use). For love is love of the whole person, not only of his or her beautiful body and sexual attractiveness. A specific issue is the analysis of the creation of beautiful things, which at the same time are imprinted in the interior of man and – as long as man does not give in to the egoistic “temptation of self-emptying” – bear witness to his “immortality.”

Niniejszy artykuł kreśli zasadniczy zrąb myśli Karola Wojtyły na temat piękna. Wprowadzając centralną kategorię „piękna osoby”, Wojtyła zasadniczo zintegrował i uporządkował wszystkie inne znaczenia tego terminu. To, co jest piękne w adekwatnym ujęciu, jest i dobre moralnie. Odnośnie do piękna człowieka Wojtyła zwracał uwagę, że różnicuje się ono poprzez płeć – piękność kobieca i piękność męska, a także według „warstw” – piękno zewnętrzne (piękno estetyczne, zmysłowe, ciała) oraz ważniejsze od niego – piękno wewnętrzne, które stanowi o pięknie człowieka jako osoby. Piękno zewnętrze pozwala osobom się zauważyć, poznać, w miłości jednak nie można poprzestać na pięknie zewnętrznym (pokusa potraktowania ciała jako możliwego przedmiotu użycia). Miłość to bowiem miłość całej osoby, nie zaś wyłącznie jej pięknego ciała i seksualnej atrakcyjności. Szczegółowym zagadnieniem jest analiza tworzenia pięknych rzeczy, które zarazem odciskają się we wnętrzu człowieka i – o ile człowiek nie podda się egoistycznej „pokusie samoubóstwienia” – dają świadectwo o jego „nieśmiertelności”.