Ewolucja pracy socjalnej i innych zawodów pomocowych w Europie w XX i XXI wieku: W stronę nowego profesjonalizmu praktyk pomocowych

XX-wieczne europejskie welfare states powstały jako „produkt” ogółu działań publicznych na rzecz rozwiązania XIX-wiecznej kwestii społecznej. Jednym z trzech filarów infrastruktury państw dobrobytu – obok uregulowanych rynków pracy i zbiorowych stosunków pracy oraz transferów socjalnych w ramach systemu zabezpieczenia społecznego – są social services, rozumiane jako usługi społeczne świadczone przez specjalistów reprezentujących różne zawody pomocowe i profesje społeczne. W XXI w. rola trzeciego filaru dobrobytu społecznego rośnie, a wraz z nim znaczenie zawodowych pomagaczy jako agentów dystrybucji dobrostanu. Zarazem zmieniają się ramy profesjonalnych praktyk pomocowych, co związane jest zarówno z ewolucją polityki społecznej, jak i zmieniającymi się potrzebami społecznymi i oczekiwaniami obywateli. Kierunki tej ewolucji wyznaczają takie idee jak: podejście środowiskowe, personalizacja wsparcia, koncepcja podwójnego upodmiotowienia (usługobiorców i usługodawców), wdrożenie metodyki pracy na potencjałach, współpraca specjalistów z różnych zawodów pomocowych i wzajemne uznawanie kompetencji. Szczególną rolę do odegrania w formowaniu nowego profesjonalizmu praktyk pomocowych ma do odegrania praca socjalna ze względu na jej znaczenie wzorotwórcze w zakresie metodyki pomagania.

The 20th century European welfare states appeared as the final products of all public activities undertaken to solve the 19th-century social issue. The welfare states’ infrastructure is founded on three main pillars: regulated labour markets, social transfers organized within social security systems and social services provided by specialists representing the variety of helping professions. In the 21st century the main field of social investment are social services and the role of professional helpers as agents of the well-being distribution is raising up. At the same time the framework of professional helping practices is reshaped due to evolution of social policy, changes of needs and expectations of citizens. The direction of ongoing changes is driven by such ideas as community-centred approach, personalization of support, concept of double empowerment (empowering both: social services users and deliverers), work on capabilities, cooperation between specialists representing the variety of helping professions and mutual consideration of competence. A special role in forming the new professionalism of helping practices is to be played by social work due to its special position among helping professions.