Dwa zakręty III RP. Historia i film

Artykuł jest próbą syntetycznego ukazania dwóch największych kryzysów III Rzeczypospolitej: wydarzeń i zjawisk z pierwszego roku transformacji (1990) oraz z niepokojów społecznych w okresie pandemii (2020-2022). Te tytułowe ,,zakręty’’ historii stały się inspiracją do twórczości filmowej, której egzemplifikacja została w tym tekście zaprezentowana.  Autor stara się znaleźć argumenty przemawiające za podjęciem szerszych badań zarówno w kontekście wiedzy o przeszłości jak i o sztuce filmowej. Chodzi mu o trudności w przyswojeniu sobie współczesnych dziejów Polski przez młodzież. A także o to, że najlepszą drogą do wzbudzenia pożądanego zainteresowania jest kinowe arcydzieło (podręcznikowym wzorem są tu ,,Krzyżacy’’). I choć historia III RP nie przyniosła wojen i dramatycznych konfliktów na miarę tysiącletnich dziejów państwa i narodu, to jednak nadzwyczajne stany z tego okresu (np. powódź w 1997 r.) mogą stanowić ważną inspirację dla twórców. 

This article is an attempt to synthetically present the two greatest crises of the post-1989 Poland: the events and phenomena of the first year of transition (1990) and the social unrest of the pandemic period (2020-2022). These 'turns of history' became the inspiration for filmmaking exemplified in this text. The author argues for undertaking a broader research in the context of both the knowledge of the past and the art of filmmaking. He is concerned with the difficulties young people might encounter in assimilating contemporary Polish history claiming that the best way to generate the desired interest is through a cinematic masterpiece. Although the history of the post-1989 Poland did not bring wars and dramatic conflicts on the scale of a thousand years of the history of the state and nation, the extraordinary events of this period can provide inspiration for filmmakers.