Aspects of the Polish Staff of the Commander-in-Chief’s Relations with the British War Office: Planning for the Post-War Polish Army, 1943-1945

This paper considers the creation of plans for the expansion and development of the Polish land forces in the post-World War II period, which were carried out between 1941 and 1944 at the General Staff of the Polish Armed Forces. The future development of the Polish Army included both the use of units under Allied operational command and the recruitment of several hundred thousand Poles either interned or imprisoned in France, Switzerland, Germany, Hungary and Romania. Finally, the so-called Plan ‘P’ anticipated the expansion of the ground forces to a level of more than 470,000 troops. The article also refers to the sceptical approach of the British authorities to the possibility of implementing the mentioned plan, until the final rejection of the Polish concept in the autumn of 1944. In addition, the article makes a brief comparison between the planned personnel development of the Polish Armed Forces in the West and the People’s Army of Poland (which consisted of 400,000 soldiers in 1945 and only 147,000 in 1947), pointing out that the personnel level of Plan ‘P’ would most probably be impossible to maintain in post-war conditions.

Niniejszy artykuł omawia kwestie opracowywania w latach 1941-1944 w Sztabie Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych planów rozbudowy i rozwoju wojsk lądowych w okresie po zakończeniu II wojny światowej. Przyszły rozwój Wojska Polskiego uwzględniał zarówno wykorzystanie jednostek znajdujących się pod operacyjnym dowództwem Aliantów, jak również wcielenie kilkuset tysięcy Polaków internowanych lub więzionych na terenie Francji, Szwajcarii, Niemiec, Węgier i Rumunii. Ostatecznie tzw. Plan „P” uwzględniał rozbudowę wojsk lądowych do poziomu ponad 470 tys. żołnierzy. W artykule poruszono także kwestię sceptycznego podejścia władz brytyjskich do możliwości realizacji ww. planu, aż do ostatecznego odrzucenia polskiej koncepcji jesienią 1944 roku. Dodatkowo w artykule dokonano pobieżnego porównania planowanego rozwoju osobowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie z ludowym Wojskiem Polskim (liczącego w 1945 roku 400 tys. żołnierzy, ale w 1947 roku już tylko 147 tys.), wskazując, że poziom sił Planu „P” byłby najprawdopodobniej nie do utrzymania w warunkach powojennych.