Characterization of Aegilops kotschyi Boiss. x Triticum aestivum L. hybrid lines

A study of four F5 and one BC1F1 Aegilops kotschyi Boiss. x Triticum aestivum L. hybrid lines was conducted to determine their quantitative morphological and qualitative features as well as a molecular investigation was carried out. Observations of ten quantitative traits showed that the F5 hybrid lines exhibited intermediate values between Ae. kotschyi Boiss. and T. aestivum L., or had similar traits to one of the parents. These hybrid lines had a significantly lower number and weight of grains per main spike, main spike fertility and 1000-grain weight than T. aestivum L. cv. ‘Rusałka’. The BC1F1 hybrid line was characterized by wheat-like fertility and phenotype. The F5 hybrid lines were characterized by much higher variability of the analysed morphological traits than T. aestivum L. cv. ‘Rusałka’. Grains of the hybrid lines had higher protein and micronutrient (iron and zinc) content than wheat grains. The presence of DNA fragments specific to Ae. kotschyi Boiss. in the genotypes of the hybrid lines was confirmed by seven ISSR (Inter Simple Sequence Repeats) molecular markers. Two ISSR markers – ISSR23690 and ISSR33650 – were the most effective for germplasm analysis of the hybrid lines. The analysed lines can become a source material for improvement of common wheat T. aestivum L. in crossing programs.

Przeprowadzono ocenę cech morfologicznych i jakościowych czterech linii mieszańcowych F5 i jednej BC1F1 Aegilops kotschyi Boiss. x Triticum aestivum L. Linie mieszańcowe wykazały się pośrednimi wartościami cech morfologicznych w porównaniu do Aegilops kotschyi Boiss. i Triticum aestivum L. lub zbliżonymi do jednej z form rodzicielskich. Linie mieszańcowe F5 miały istotnie niższą liczbę i masę ziarniaków z kłosa, płodność kłosa i masę tysiąca ziarniaków od pszenicy T. aestivum L. odmiany ‘Rusałka’. Linia mieszańcowa BC1F1 charakteryzowała się podobną do pszenicy płodnością i fenotypem. Zmienność cech morfologicznych linii mieszańcowych F5 była znacznie większa niż pszenicy odmiany ‘Rusałka’. Ziarniaki linii mieszańcowych zawierały więcej białka i mikroelementów (żelaza i cynku) niż ziarniaki pszenicy. W liniach mieszańcowych potwierdzono obecność prążków specyficznych dla Ae. kotschyi Boiss. za pomocą siedmiu markerów molekularnych ISSR (Inter Simple Sequence Repeats – polimorfizm odcinków DNA pomiędzy mikrosatelitami). Dwa markery ISSR – ISSR23690 i ISSR33650 – okazały się najbardziej efektywne w analizie genomów linii mieszańcowych. Badane linie mogą zostać wykorzystane w programach hodowlanych mających na celu ulepszenie pszenicy zwyczajnej.