Comparison of pollen concentration of selected tree taxa in Lublin and in the Roztocze region [SA Poland] - the results of three monitoring methods

Anemophilous trees of Betula and Alnus genera produce very high amount of easily spreading pollen. Carpinus and Fagus discharge lower amount of pollen to the atmosphere. Trees belonging to the mentioned genera occur in vegetation cover of Lublin and the Roztocze region where the comparative studies were carried out in the years 1998-2004. The objective of these studies was to determine pollen concentration of four tree taxa in these study areas located 120 km apart. Annual pollen sums, obtained by means of three methods, were compared in order to find similarity of alternating high and low pollen production by trees in particular years. In the Roztocze region the studies were continued during the mentioned seven years as a part of Pollen Monitoring Programme, which provides multi-annual data for the palaeoecological reconstructions of Quaternary and the interpretations of phenologic-climatic nature. Standard Tauber traps were used in the Roztocze area. In Lublin the gravimetric method was used in the years 1999-2000, and the volumetric method — in the years 2001- 2004. Similar trends were found in Lublin and in the Roztocze region as to the concentrations in the air of pollen of the mentioned four taxa in particular years of the research period. Betula and Alnus discharged the greatest amount of pollen. In 1999 the great similarity of annual pollen sums of three taxa was recorded by means of the gravimetric method in all measurement points. Fagus was an exception, as its pollen concentration was much higher in the Roztocze region than in Lublin. In the case of Carpinus the enhanced pollen concentration was recorded in both study areas in 2002, and the highest concentration of Fagus occurred in 2003. During several years of studies we recorded great similarity of the obtained results in two study areas far apart.

Wiatropylne drzewa z rodzaju Betula i Alnus produkują bardzo duże ilości łatwo rozprzestrzeniającego się pyłku. Mniej ziarn pyłku uwalniają do atmosfery Carpinus i Fagus. Drzewa należące do wymienionych rodzajów są reprezentowane w roślinności Lublina i na Roztoczu, gdzie przeprowadzono badania porównawcze. Celem badań było określenie koncentracji pyłku czterech taksonów drzew w latach 1998-2004 w dwóch punktach pomiarowych, oddalonych od siebie o 120 km. Porównywano roczne sumy ziarn pyłku uzyskane przy zastosowaniu trzech metod, aby ustalić stopień zgodności w zakresie przemiennie występującego u drzew obfitego i słabego pylenia w poszczególnych latach. Na Roztoczu badania prowadzono w ciągu siedmiu wymienionych lat w ramach Pollen Monitoring Programme, który zmierza do dostarczenia wieloletnich danych wykorzystywanych do rekonstrukcji paleoekologicznych czwartorzędu oraz do interpretacji o charakterze fenologiczno- klimatycznym. Stosowano tu standardowe pułapki pyłkowe typu Taubera. W Lublinie w latach 1999-2000 prowadzono badania metodą grawimetryczną, zaś w latach 2001-2004 metodą wolumetryczną. Stwierdzono, że w Lublinie i na Roztoczu zaznaczyły się podobne tendencje w zakresie zawartości ziarn pyłku w powietrzu wymienionych taksonów w poszczególnych latach badań. Betula i Alnus uwalniały największe liczby ziarn pyłku. W roku 1999 przy stosowaniu metody grawimetrycznej, we wszystkich punktach pomiarowych wykazano dużą zbieżność wyników dotyczących wysokości sum rocznych ziarn pyłku dla trzech taksonów. Wyjątek stanowił Carpinus, u którego produkcja pyłku była znacznie większa na Roztoczu niż w Lublinie. W przypadku Carpinus wzmożoną produkcję pyłku notowano w obu punktach badawczych w 2002 roku, zaś pyłek Fagus pojawił się najobficiej w roku 2002 i 2003. W ciągu kilku lat badań zarejestrowano dużą zgodność uzyskanych wyników w znacznie oddalonych od siebie punktach badawczych.