Małe tęsknoty w "małej" prozie Roberta Walsera

Artykuł dotyczy motywu tęsknoty, jej odmian i funkcji w małych prozach Roberta Walsera opublikowanych w języku polskim w tomach Mały krajobraz ze śniegiem i Niedzielny spacer. W świetle poglądów Svetlany Boym nostalgia przyjmuje dwie formy: restoratywną (tęsknota za utraconą przeszłością) i refleksyjną (prospektywną, skoncentrowaną na tęskno-cie jako takiej). W twórczości Roberta Walsera dominuje drugi rodzaj nostalgii; motyw ten, ściśle związany z pragnieniem, pozwala usytuować tęsknotę w porządku symbolicznym prze-strzeni i ruchu; reprezentują ją metaforyzacje związane z wędrówką, włóczęgą, spacerem. Ostatecznie refleksyjna tęsknota urasta w prozie Walsera do rangi podstawowej sytuacji eg-zystencjalnej i staje się jedną z najistotniejszych determinant ludzkiej natury.

Subject of this article is the theme of longing, its varieties and functions, in the small prose works of Robert Walser, published in Polish in the volumes Mały krajobraz ze śniegiem  and Niedzielny spacer. In the light of Svetlana Boym's views, nostalgia takes two forms: restorative (longing for a lost past) and reflexive (prospective, focusing on longing as such). Robert Walser’s work is dominated by the second type of nostalgia; this theme, which is closely linked to desire, allows nostalgia to be situated in the symbolic order of space and movement; it is represented by metaphors associated with wandering, walking, stroll. Ultimately, reflexive longing rises in Walser's prose to the status of a basic existential situation and becomes one of the most essential determinants of human nature.

Der Artikel befasst sich mit dem Motiv der Sehnsucht, ihren Variationen und Funk-tionen in kleinen Prosa-Werken von Robert Walser, die auf Polnisch in den Bänden Mały krajobraz ze śniegiem [Die kleine Schneelandschaft] und Niedzielny spacer [Der Sonntagsspa-ziergang] veröffentlicht wurden. Im Lichte der Ansichten von Svetlana Boym hat die Nostalgie zwei Formen: eine »restorative« (Sehnsucht nach der verlorenen Vergangenheit) und eine »reflexive« (prospektive, die sich auf die Sehnsucht als solche konzentriert). Im Werk von Robert Walser dominiert der zweite Typus der Nostalgie; dieses Motiv, das eng mit dem Wunsch verbunden ist, ermöglicht es, die Nostalgie in der symbolischen Ordnung von Raum und Bewegung zu verorten; sie wird durch Metaphorisierungen im Zusammenhang mit dem Wandern, dem Umherschweifen, dem Gehen dargestellt. Letztlich wächst die reflexive Sehn-sucht in Walsers Prosa zur existentiellen Grundsituation und wird zu einem der wesentlichs-ten Determinanten der menschlichen Natur.