Comparative structure of the osmophores in the flower of Stanhopea graveolens Lindley and Cycnoches chlorochilon Klotzsch (Orchidaceae)

The structure of the osmophores in Stanhopea graveolens and Cycnoches chlorochilon was studied by means of light microscopy (LM), scanning electron microscopy (SEM) and transmission electron microscopy (TEM). The scent glands are located in the basal part of the labellum. The surface of the osmophores is wrinkled or rugose, which increases the area of fragrance emission. On the surface of the epidermis, remnants of secretion are noticeable in S. graveolens, but these are absent in C. chlorochilon. The osmophore tissue is composed of secretory epidermal cells and several layers of subepidermal parenchyma, and it is supplied by vascular bundles that run in ground parenchyma. The secretory cells have large nuclei, a dense cytoplasm with numerous ER profiles, lipid droplets, and plastids with a substantial amount of starch, which are probably involved in the synthesis of volatile substances. In the cell walls of the osmophore cells, numerous pits with plasmodesmata occur that are likely to take part in symplastic transport of the scent compounds. The structure of the osmophores is similar in both investigated species. Both S. graveolens and C. chlorochilon are pollinated by euglossine bees, and such similarity results from adaptation to effective scent emission and attraction of pollinators.

W niniejszej pracy badano strukturę osmoforów w kwiatach Stanhopea graveolens Lindley oraz Cycnoches chlorochilon Klotzsch wykorzystując mikroskopię świetlną (LM), skaningową elektronową (SEM) oraz transmisyjną elektronową (TEM). Gruczoły wydzielające zapach zlokalizowane są u podstawy warżki. Powierzchnia osmoforów jest pomarszczona lub brodawkowata, co ułatwia emisję substancji zapachowych. W SEM na powierzchni epidermy u S. graveolens widoczne są pozostałości wydzieliny, natomiast u C. chlorochilon pomimo tego, że wydzielina pokrywa warżkę świeżych kwiatów, to w SEM nie jest widoczna. Tkanka osmoforowa jest utworzona z komórek wydzielniczych epidermy oraz kilku warstw subepidermalnych komórek miękiszowych i jest zaopatrywana przez wiązki przewodzące zlokalizowane w miękiszu zasadniczym. Komórki wydzielnicze mają duże jądro, gęstą cytoplazmę, ER, krople lipidowe oraz plastydy z ziarnami skrobi. W ścianach komórek osmoforów znajdują się liczne jamki z plazmodesmami, które przypuszczalnie biorą udział w symplastycznym transporcie związków zapachowych. Osmofory badanych gatunków mają bardzo podobną budowę anatomiczną. Zarówno S. graveolens jak i C. chlorochilon są zapylane przez pszczoły Euglossine, natomiast podobieństwa w strukturze ich osmoforów wynikają z przystosowania do efektywnego wydzielania zapachu, a tym samym skutecznego zwabiania zapylaczy.