Analiza czynników determinujących właściwe gospodarowanie odpadami komunalnymi na przykładzie wybranych gmin w Polsce

Polska, przystępując do Unii Europejskiej, przyjęła cele Dyrektywy Rady 1999/31/WE z 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów, deklarując jednocześnie zmniejszenie ilości odpadów deponowanych na składowiskach m.in. na rzecz recyklingu. Jednak, mimo licznych inicjatyw podejmowanych zarówno na szczeblu regionalnym, jak i krajowym, świadomość ekologiczna Polaków jest nadal niska, a dodatkowo rosnące koszty utylizacji nie sprzyjają właściwemu zarządzaniu odpadami. W rozdziale przedstawiono analizę porównawczą wad i zalet systemu zarządzania odpadami komunalnymi w wybranych gminach województwa śląskiego i łódzkiego. Opierając się na danych statystycznych za rok 2020 dla gminy Częstochowa i Gorzkowice, przeanalizowano istniejące rozwiązania zmierzające do minimalizacji i właściwego postępowania z odpadami. Wykazano korzyści i wady płynące z systemu wprowadzonych zachęt i kar, w szczególności w odniesieniu do naliczanych przez gminy stawek za wywóz odpadów. Efektem przeprowadzonej analizy było zaproponowanie rozwiązań zmierzających do poprawy systemu zarządzania odpadami komunalnymi w analizowanych gminach, a w szczególności do podniesienia świadomości ekologicznej mieszkańców, co przełoży się na wzrost poziomu recyklingu i odzysku odpadów zebranych selektywnie.

By joining the European Union, Poland adopted the objectives of the Council Directive 1999/31/EC of 26 April 1999 on the landfill of waste, declaring at the same time a reduction in the amount of waste deposited in landfills, e.g. for recycling. However, despite numerous initiatives undertaken both at the regional and national level, the ecological awareness of Poles is still low, and, additionally, the growing costs of disposal are not conducive to proper waste management. The chapter presents a comparative analysis of the advantages and disadvantages of the municipal waste management system in selected communes of the Śląskie and Łódzkie voivodships. Based on statistical data for 2020 for the communes of Częstochowa and Gorzkowice, the existing solutions aimed at minimizing and proper handling of waste were analyzed. The advantages and disadvantages of the introduced system of incentives and penalties have been demonstrated, in particular with regard to the rates charged by the communes for waste disposal. As a result of the analysis, solutions were proposed to improve the municipal waste management system in the analyzed communes, and in particular to raise the ecological awareness of the inhabitants, which will translate into an increase in the level of recycling and recovery of selectively collected waste in the analyzed communes.