Wskaźniki biometryczne cietrzewi (Tetrao tetrix L.) w rozwoju osobniczym

W latach 1975-1981 prowadzono wolierową hodowlę cietrzewia. Do założenia hodowli użyto jaj pozyskanych w naturze, w północno-wschodniej Polsce. Następnie używano jaj z hodowli własnej (potomnych). W hodowli badano wzrost i rozwój osobników w ciągu całego życia - od wyklucia aż do śmierci. Tempo wzrostu i rozwoju określano na podstawie przyrostu masy ciała, przyrostu skrzydeł, skoków, dzioba oraz lotek i sterówek. Pomiarów dokonywano metodami Niethamera - skrzydło oraz Reichenowa - skoki i dziób. Średnia masa wyklutych (n=10) kurek wynosiła 22,7 g (69% masy jaja), kogucików 24,5 g (74,2% masy jaja). Dynamiczny przyrost masy trwał od 5 do 66 dnia życia, do momentu pierwszego pierzenia jesiennego. Stwierdzono, że masa osobników żeńskich jednodniowych stanowiła 93% masy osobników męskich, oraz 73% masy u osobników powyżej roku życia. Długość skrzydeł dorosłej kury wynosiła 88,8% długości skrzydła koguta. Największy przyrost długości skrzydła miał miejsce między zmianą lotek szaty puchowej a młodzieńczej. Długości skoków dorosłych kur wynosiły 79% długości skoków kogutów a ich dynamiczny przyrost trwał do pierwszego pierzenia jesiennego. Długość dzioba kur stanowiła 74% długości dzioba kogutów. Dziób przyrastał najintensywniej do 26 dnia życia.

The aviary breeding programme for black grouse was carried out between 1975 and 1981. This species was reared from egg to adult from eggs collected in nature in north-east Poland. Subsequently, the eggs laid in the breed (descendant eggs) were used. The study carried out on the breed focused on the growth and advancement of individual birds within the whole lifespan of the individuals-from hatching to death. In this way, their pace of growth and maturity were determined on the basis of the increase in body mass, wings, legs, beaks as well as flight and tail feathers. The measurements were taken with the application of the Niethamer method - the wing, and the Reichenow method - the legs and the beak. The average mass of hatched hens (n=10) was 22.7 g (69% of the egg mass), and 24.5 g (74.2% of the egg mass) for roosters. The dynamic increase in mass was noticeable from 5th to 66th day from hatching until the first moult in autumn. It was observed that the mass of day-old female individuals was 93% that of male individuals and 73% of the mass observed in individuals older than one year. The wing-length of mature hen was 88.8% of the wing-length of the rooster. The biggest increase in the wing-length coincided with the replacement of the plumage from that of a downy plumage to a basic (juvenile) plumage. The length of legs (tarsi) of mature hens was 79% that of the length of legs of the roosters and its dynamic increase lasted until the first autumn moult. The length of the beak in hens was 74% that of the length of the beak in the roosters. The most intense increase in the length of the beak was until day 26 of life.