Bioróżnorodność użytków zielonych źródłem pozyskiwania ziół

Znaczne zróżnicowane siedlisk łąkowych powoduje, iż porośnięte są one wieloma zbiorowiskami roślinnymi charakteryzującymi się dużą bioróżnorodnością. W ich runi obok traw i roślin motylkowatych występują rośliny dwuliścienne należące do różnych rodzin botanicznych. Niektóre z tych gatunków, poprawiające smakowitość paszy, a ponadto często wykazujące właściwości lecznicze nazywane są ziołami. Celem prowadzonych badań była ocena możliwości pozyskiwania ziół z runi zbiorowisk łąkowych w zależności od warunków siedliskowych oraz użytkowania. Na podstawie analizy zdjęć fitosocjologicznych wykonanych metodą Braun-Blanqueta na łąkach i pastwiskach wyróżniono zbiorowiska łąkowe, określono ich różnorodność florystyczną, strukturę florystyczną i grupy użytkowe. Warunki siedliskowe oceniono metodą fitoindykacji - przy pomocy liczb wskaźnikowych Ellenberga, a intensywność użytkowania na podstawie informacji uzyskanych od rolników. Uzyskane wyniki wskazują, że pomimo znacznej różnorodności florystycznej w runi użytków zielonych notuje się niewiele (20-30) gatunków roślin zaliczanych do grupy "zioła", a najwięcej ziół występuje w siedliskach umiarkowanie uwilgotnionych. Siedliska o wyższej zawartości azotu w glebie charakteryzują się niewielkim udziałem "ziół", podobnie ruń zbiorowisk łąkowych intensywniej użytkowanych (3-krotnie koszone; wypasane rotacyjnie).

Considerable variability of meadow sites cause that they are covered by many plant communities characterised by substantial biodiversity. Their swards, apart from grasses and legumes, contain dicotyledonous plants which belong to different botanical families. Some of these species which improve fodder palatability and, in addition, exhibit medicinal properties are called herbs. The aim of the performed investigations was to assess possibilities of harvesting herbs from swards of meadow communities depending on site conditions and utilisation. On the basis of the analysis of phytosociological surveys obtained with the assistance of the Braun-Blanquet method from meadows and pastures, the authors identified meadow communities, determined their floristic diversity, floristic structure and utilisation groups. Site conditions were assessed using the phytoindication method with the assistance of Ellenberg's indicator numbers and utilisation intensity was determined on the basis of information obtained from farmers. The obtained results indicate that: despite considerable sward floristic diversity of the examined grasslands, only 5-24,5% plant species classified as "herbs" were identified, the highest numbers of herbs were found in moderately moist sites. Sites with elevated soil nitrogen concentrations were characterised by low proportions of "herbs". Swards of intensively utilised meadow communities (3 times cutting; rotational grazing) exhibited lower proportions of "herbs".