Wszystkie niewidziane filmy. Długi ogon światowego kina

Celem niniejszego tekstu jest zaobserwowanie – przy wykorzystaniu dostępnych statystyk wielkoskalowych – tendencji w globalnej produkcji filmowej. Punkt wyjścia dla tych dociekań stanowią szacunki rozmiarów rynku filmowego – od wolumenu produkcji światowej, przez dane dotyczące zysków z dystrybucji i sprzedanych biletów, po liczbę ekranów kinowych. W kontekście innych dostępnych informacji pozwalają one postawić tezę, że współczesną produkcję filmową w bardzo dużym stopniu definiują dwa pozornie przeciwstawne, w istocie jednak dopełniające się trendy: z jednej strony tendencja do poszerzania, demokratyzacji i rozdrobnienia filmowego świata, z drugiej zaś do jego bezprecedensowej koncentracji i dominacji kilku największych podmiotów. Efektem ich działania jest powstawanie „długiego ogona” światowego kina – coraz bardziej rozrastającego się sektora produkcji powstających na całym świecie, ale niemających rozbudowanych grup odbiorców.

The aim of this text is to use available statistics to analyse large-scale tendencies in global film production. As the starting point for this investigation, the author gathers various estimates that can help measure the size of film market – from the volume of yearly feature film production, through revenues from cinemas and attendance, to the number of cinema screens in the world. In the context of other available information, these data serve as the basis for the following hypothesis: contemporary film production is to a large extent defined by two seemingly opposing trends – the expansion, democratization and fragmentation of cinematic world on the one hand, and, on the other, its unprecedented concentration that leads to hegemony of just a few dominant entities. The outcome is the emergence of “the long tail” of world cinema – an ever-growing field of films made all around the world but lacking any sizeable audience and representation in film discourse.