Badania tribologiczne ślizgowych węzłów obrotowych z czopami z powłoką TiB[2]

W pracy przedstawiono wyniki tribologicznych badań modyfikowanych warstw powierzchniowych czopóow węzłów ślizgowych wytworzonych w procesach obróbki jarzeniowej. W procesach tych wykonano czopy z powłokami z TiB[2]. Badania stanowiskowe par ciernych zrealizowano w węźle ciernym czop z modyfikowaną warstwą powierzchniową i wycinek panwi ze stopu łożyskowego. Pary tribologiczne w czasie prób smarowano olejem silnikowym Castrol magnatcc 5W/40. Badania przeprowadzono na testerze tribologicznym T-05. Wyniki badań potwierdziły możliwość zastosowania warstwy powierzchniowej TiB[2] na elementy par ślizgowych pracujących w warunkach tarcia mieszanego. Badania wykazały, ze siła tarcia, temperatura i zużycie materiału łożyskowego zależy od warunków obciążenia węzła: nacisku jednostkowego i prędkości ślizgania. Można wyznaczyć granice prędkości ślizgania, przy której następuje zmiana przebiegu krzywych temperatury i zużycia. W parach ciernych z czopami z warstwy powierzchniową TiB[2] zaobserwowano większe zużycie stopu łożyskowego w porównaniu do par z czopem po azotowaniu jonizacyjnym.

The results of tribological study on modified surface layers of sliding node pins produced in glow discharge machining processes are presented in the report. Glow discharge machining method was used to make the pins with TiB[2] coatings. Stand testing of friction pairs has been performed in sliding node, where one element was a pin with modified surface layer and the other was a bearing alloy liner sector. During the tests, tribological pairs were lubricated with engine oil - Castrol magnatec 5W/40. T-05 tribological tester was used for testing. Testing results confirmed the usability of TiB[2] surface layer for sliding pair elements working under conditions of mixed friction. It determines the limit of sliding speed at which the run of temperature and wear curves changes. It was observed that in friction pairs with pins having TiB[2] surface layer, bearing alloy wear increased in relation to the pairs with ion nitrided pins.