Wstęp. Znany jest szkodliwy wpływ palenia papierosów na układ krążenia, jednak zaburzenia naczyniowe u czynnychi biernych palaczy wydają się w pewnym stopniu odwracalne. Dlatego też celem pracy jest zbadanie wpływu 6-miesięcznego systematycznego wysiłku fizycznego na mikrokrążenie skórne nałogowych palaczy mierzone za pomocą laserowej przepływometrii dopplerowskiej. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 34 zdrowych ochotników, mężczyzn, 18 osób niepalących, 16 osób palących przynajmniej 4 lata co najmniej 20 papierosów dziennie. Żaden badany nie uprawiał wcześniej systematycznie aktywności fizycznej. Badani uczestniczyli w 6-miesięcznym treningu tlenowym na cykloergometrze rowerowym. Trening odbywał się trzy razy w tygodniu po 45 min. Badani pedałowali z obciążeniem 50-70% VO2max, z częstotliwością obrotów 60/min. Każdy trening aerobowy uzupełniono treningiem anaerobowym. Pomiar mikrokrążenia skórnego wykonano za pomocą laserowego przepływomierza dopplerowskiego Perifluks 4001 firmy Perimed (Szwecja). Oceniano przepływ spoczynkowy, reakcję hyperemiczną, hypertermiczną i ortostatyczną mikrokrążenia skórnego. Analizowano częstotliwość sygnałów otrzymywanych drogą laserowej przepływometrii dopplerowskiej w przedziale od 0,01 HZ do 2 Hz podczas przepływu podstawowego. Wyniki. Stwierdzono różnice w badanych parametrach pomiędzy grupą kontrolną a palącymi (grupa kontrolna: przepływ podstawowy - 12,93 ± 6,34 PU; zero biologiczne - 2,81 ± 0,37 PU; reakcja hyperemiczna - 171,42 ± 101,86 PU; reakcja hypertermiczna - 229,07 ± 129,4 PU; reakcja ortostatyczna - 54%; pułap tlenowy - 36,54 ± 6,32 ml kg min-1. Odpowiednio w grupie palących: przepływ podstawowy - 10,39 ± 2,66 PU; zero biologiczne - 2,63 ± 0,87 PU; reakcja hyperemiczna - 149,33 ± 48,48 PU; reakcja hypertermiczna - 193,85 ± 49,4 PU; reakcja ortostatyczna - 48,3%; pułap tlenowy - 32,42 ± 4,6 ml kg min-1). Po 6 miesiącach systematycznej aktywności fizycznej palących badane parametry kształtowały się na poziomie: przepływ podstawowy - 13,64 ± 3,86 PU; zero biologiczne - 2,76 ± 0,54 PU; reakcja hyperemiczna - 155,26 ± 38,98 PU; reakcja hypertermiczna - 200,1 ± 34,45 PU; reakcja ortostatyczna - 52,7%; pułap tlenowy - 38,75 ± 10,87 ml kg min-1. Analiza częstotliwości sygnału dopplerowskiego wykazała istotnie zwiększoną aktywność śródbłonka oraz istotnie mniejsze oscylacje współczulne w grupie niepalących oraz poprawę tych parametrów po treningu. Wnioski. 1. Wartości przepływu podstawowego oraz prowokowanych reakcji przekrwiennych są wyższe w grupie osób niepalących w stosunku do osób palących, co może świadczyć o ujemnych skutkach działania dymu tytoniowego na skórne łożysko naczyniowe. 2. 6-miesięczny systematyczny trening tlenowo-beztlenowy palaczy przyniósł poprawę wartości charakteryzujących funkcjo-nowanie mikrokrążenia skórnego.
Introduction. The harmful effects of active or passive smoking on the circulatory system are widely known, however, vascular disorders seem to be partially reversible. Therefore, the aim of the study was the examination of the influence of six month systematic physical exercises on the skin microcirculation of heavy smokers, measured by means of laser Doppler flowmetry. Material and methods. 34 healthy volunteers men, 18 nonsmokers, 16 smokers from at least 4-years, with at least 20 cigarettesa day, took part in the test. All individuals did not performed any physical activities prior the test. The 6-month oxygen training on a bike ergometer was administered, three times a week and lasted 45 min. The subjects were performing with a load of 50-70% VO2max, at a 60/min revolution frequency. Each aerobic training was compensated with some anaerobic exercises. The skin microcirculation was measured with the laser Doppler flowmeter Perifluks 4001, Perimed (Sweden). The rest flow was studied, as well as skin microcirculation hyperemic reactions, hyperthermal and orthostatic ones. The frequencies of the Doppler signals received were analyzed in the 0,01 to 2 Hz span during the basic flow. Results. Some differences in the tested parameters between the control group and the smokers were found (control group: rest flow - 12,93 ± 6,34 PU; biological zero - 2,81 ± 0,37 PU; hyperemic reaction - 171,42 ± 101,86 PU; hyperthermic reaction - 229,07 ± 129,4 PU; orthostatic reaction - 54%; maximal minute oxygen uptake - 36,54 ± 6,32 ml kg min-1. Respectively in the group of smokers: rest flow - 10,39 ± 2,66 PU; biological zero - 2,63 ± 0,87 PU; hyperemic reaction - 149,33 ± 48,48 PU; hyperthermic reaction - 193,85 ± 49,4 PU; orthostatic reaction - 48,3%; maximal minute oxygen uptake - 32,42 ± 4,6 ml kg min-1). After 6 months of systematic physical activity of the smokers, the tested parameters were on the level of: rest flow - 13,64 ± 3,86 PU; biological zero - 2,76 ± 0,54 PU; hyperemic reaction - 155,26 ± 38,98 PU; hyperthermic reaction - 200,1 ± 34,45 PU; orthostatic reaction - 52,7%; maximal minute oxygen uptake - 38,75 ± 10,87 ml kg min-1. The analysis of the Doppler signal frequency revealed a significant increase of endothelium activity and a significant decrease of sympathetic oscillations within the non-smokers group and an improvement of these parameters after the training phase. Conclusions. 1. Basic flow values and hyperaemia provoked reactions are higher in the non-smokers group in relation to the smokers group, what may indicate negative effects of tobacco smoking on the skin vascular bed. 2. 6-month systematic aerobic-anaerobic training of the smokers improved the values of the skin microcirculation functioning.
