Aktualność Marcusego

W tekście podjęto namysł nad aktualnością szeregu tez filozofii Herberta Marcusego. Chodzi m.in. o tezę dotyczącą istnienia „totalnie administrowanego świata”, anonimowości dominujących sił ekonomicznych, wpływie techniki i technologii na politykę, narodzinach „człowieka jednowymiarowego”, istnienia „kultury afirmatywnej”, zbędności i szkodliwości pracy ponad ludzkie siły, a także trudności ze zidentyfikowaniem podmiotu ewentualnej zmiany społecznej. Autor powołując się na szereg dzisiejszych zjawisk z zakresu ekonomii, polityki i życia społecznego wskazuje na to, że tezy te zachowują swoja aktualność, choć uzasadnienie ich trafności musi odwoływać się do innych faktów społecznych niż te, o których wspominał sam Marcuse.

The main goal of the article is to look at the most important theses of Marcuse’s philosophy in order to identify their actuality or nonactuality. The theses in question are those which say that we are living in the totally administrated world, where one-dimensional man has been created by industrial capitalism, culture has affirmative character as for the status quo, people work too much, technics and technology are important elements of the politics, the most important economic power are not transparent for the society and the classical subject of political change – working class is not able to cause political change any longer, which is why there is need to seek for a new such subject. I try to defend a stand according to which Marcuse’s theses are still actual and valid if only one takes into account today’s phenomena in economics, politics and social life.