Procesy zużywania towarzyszące tarciu tocznemu

Ze względu na materiałowe i geometryczne cechy konstrukcyjne tocznych par kinematycznych czyste tarcie toczne w nich nie występuje i działaniu pary z tarciem tocznym towarzyszy zawsze tarcie ślizgowe. Z tego powodu zużywanie elementów tocznych par kinematycznych jest procesem złożonym, w którym wystepują łącznie zjawiska towarzyszące tarciu tocznemu i ślizgowemu. W referacie omówiono poszczególne zjawiska zidentyfikowane jako składowe procesu zużywania elementów pracujących nominalnie przy tarciu tocznym, a wiec: ź poślizgi (makro- i mikro-), ź histereza odkształceń, ź oddziaływanie środka smarowego, ź inne. Wskazano także atrybuty poszczególnych składowych oraz czynniki, które omawiane zjawiska determinują.

Pure rolling friction inside rolling kinematic pairs does not exist. The reasons concern to material and geometrical features. This is the cause that operation of rolling kinematic pair always attend sliding friction, so the wear process of their elements is complex one. In presented paper following particular phenomena, identified as components of wear process of elements, are discussed: slidings (macro- and micro-), strain hysteresis, influence of lubricants and others. Attributes of individual components and factors determining presented phenomena are also indicated. Described above factors have diversified influence, both on elementary processes and on whole wear process.