Bezdroża i długie trwanie filmu „noir”

Książka Patrycji Włodek „Wszystko noir?”. O inspiracjach i wariantach – życie po życiu film noir (2022) jest analizą wybranych aspektów czarnego kryminału łączącą refleksję nad kinem klasycznym z omówieniem najnowszych dzieł gatunku. Autorka ogranicza perspektywę do kina amerykańskiego i szuka powtarzalnych tropów (np. femme fatale i homme fatale) oraz przykładów tematycznego i narracyjnego wykorzystania pojęcia gaslighting. Na szczególną uwagę zasługują rozważania autorki o filmie noir jako nurcie osadzonym w konkretnych przestrzeniach (np. rural-noir, Cal-noir) i podatnym na mariaż z innymi podgatunkami (stoner noir). Ograniczenie pola badań do kina amerykańskiego uniemożliwia jednak głębsze osadzenie filmu noir w kontekście globalnym. Włodek nie stawia przy tym pytania o przyczyny niesłabnącej popularności czarnych kryminałów i ich dzisiejszą funkcję kulturową oraz ideologiczną. Wartością pracy jest jednak odwołanie się do licznych dzieł spoza kanonu filmu noir.

Patrycja Włodek’s book “Wszystko noir?”. O inspiracjach i wariantach – życie po życiu film noir [“Everything Noir?”: On Inspirations and Variants – Life after Life of Film Noir] (2022) is an analysis of selected figures and aspects of film noir, combining a reflection on classic cinema with a discussion of recent works in the genre. The author limits her perspective to American cinema and looks for recurring tropes (e.g., femme fatale and homme fatale), as well as examples of thematic and narrative use of the concept of gaslighting. Particularly noteworthy is the author’s consideration of film noir as a trend embedded in specific spaces (e.g., rural-noir, Cal-noir) and open to merge with other subgenres (stoner noir). However, limiting the field of study to American cinema prevents the analysis of film noir from being more deeply embedded in a global context. At the same time, the author does not question the enduring popularity of crime thrillers and the cultural and ideological function they serve today. The book’s value, however, is its reference to a rich array of works outside the film noir canon.