Techniczne środki transportu w rodzinnych gospodarstwach rolnych

Rodzinne gospodarstwa rolne od dawna są trwałym elementem rolnictwa w Polsce i w krajach Unii Europejskiej. W Polsce ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego z 2003 r. [Ustawa… 2003] definiuje gospodarstwo rodzinne jako gospodarstwo prowadzone osobiście przez rolnika indywidualnego, mające powierzchnię od 1 do 300 ha UR. Gospodarstwa te stanowią trzon producentów rolnych, a monitoring zachodzących w nich przemian wskazuje na ich umacnianie się w najbliższych latach. Dlatego analiza wybranych elementów działalności transportowej tych gospodarstw jest przedmiotem niniejszej pracy. Od 1990 r. ITP. prowadzi we współpracy z uczelniami rolniczymi z Poznania, Lublina, Krakowa i Siedlec badania empiryczne (metodą wywiadu kierowanego) oraz analizy działalności gospodarczej i zmian w wyposażeniu technicznym w wybranych rozwojowych gospodarstwach rodzinnych. W pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w latach: 1992, 2002, 2009 w 10 gospodarstwach położonych w różnych województwach. Na podstawie wyników tych badań i danych statystycznych GUS przeprowadzono analizę wyposażenia i wykorzystania technicznych środków transportu w rodzinnych gospodarstwach rolnych. Wykazała ona m.in.: niewielki udział transportu samochodowego w przewozach gospodarstw rolnych, z tendencją do dalszej jego redukcji, malejącą liczbę przyczep rolniczych, będących w posiadaniu gospodarstw rolnych, zmniejszające się wykorzystanie przyczep rolniczych w gospodarstwach, słabe wyposażenie gospodarstw w środki techniczne do przeładunków oraz brak rozwoju zewnętrznych usług transportowych w procesach produkcyjnych gospodarstw.

Since a long time the family farms have been a permanent element of agriculture, either in Poland and the EU countries. In Poland, the Act (2003) on forming of agricultural system defines the family farm as a farm of acreage from 1 to 300 ha AL, led personally by individual farmer (farm owner). Individual farms present the main part of agricultural producers, whereas monitoring of the changes taking place in these farms indicates their getting strengthened in the coming years. So, that’s why analysis of selected elements of transport activity in these farms is an object of this study. Since 1990 ITP (ITLS) carries out, in cooperation with agricultural universities in Poznań, Lublin, Kraków and Siedlce, the empirical research (by the method of directed interview), analyses of economic activities and changes in technical equipment of selected developing family farms. This paper presents the results of survey conducted in years 1992, 2002, 2009, in 10 farms localized in different provinces. On the basis of own research results and statistical data obtained from GUS (MSO), the equipment with and the usage of technical transport means in family farms were analysed. Among the others, analysis results showed: as follows: small share of the truck transport in family farms, with a tendency to its further reduction; decreasing number of agricultural trailers owned by the farms; lessening usage of agricultural trailers in farms; poor endowment of the farms with technical equipment for reloading; no development of external transport services in production processes of the farms.