Plonowanie wybranych gatunków roślin, wykorzystywanych do produkcji biogazu

W pracy przedstawiono ocenę plonowania kukurydzy i sorga w zróżnicowanych warunkach środowiskowych i agrotechnicznych w aspekcie ich wykorzystania jako substratu w biogazowniach rolniczych. Doświadczenia prowadzono w latach 2010-2011 w układzie podbloków losowanych "split-plot", w 4 powtórzeniach w 4 rejonach kraju. Do obliczenia potencjalnego uzysku biogazu z ha uprawy danego gatunku przyjęto wydajność biogazu dla kukurydzy na poziomie 200 m3*t-1 ś.m., a dla sorga 145 m3*t-1 ś.m. Plon zielonej masy kukurydzy w zależności od poziomu nawożenia, odmiany i rejonu uprawy wynosił od 41 do 97 t*ha-1, a sorga od 44 do 85 t*ha-1. Wyniki badań wskazują, że kukurydza cechuje się większym uzyskiem biogazu z jednostki powierzchni (m3*ha-1) niż sorgo. Średnio dla wszystkich lokalizacji i lat badań uzysk biogazu z uprawy kukurydzy wynosił 11 305 m3*ha-1, natomiast sorga 9546 m3*ha-1. Niemniej uprawa sorga może stanowić korzystną alternatywę dla kukurydzy w przypadku produkcji surowców na potrzeby biogazowni na glebach słabych i bardzo słabych.

Paper presents the yielding of maize and sorghum as evaluated under differentiated environmental and agrotechnical conditions, in aspect of their use as a substrate to agricultural biogas production. The experiments in random "split-plot" design and 4 replications were conducted in 2010-2011 years, in four country regions. To calculate potential biogas yield per 1 ha for given crop species, the values of 200 m3*t-1 fresh matter and 145 m3*t-1 fresh matter were assumed for maize and sorghum, respectively. Depending on fertilization level, variety and cultivation region, the yield of green matter ranged within 41-97 t*ha-1 for maize and 44-85 t*ha-1 for sorghum. The results indicated that the maize achieved higher biogas yield (m3*t-1) than sorghum. On average, in all locations and years of experiment, the biogas yield amounted to 11 305 m3*ha-1 from maize and 9546 m3*ha-1 from sorghum. However, the cultivation of sorghum may be an advantageous alternative for maize on poor and very poor soils.