Wpływ zmian organizacyjnych w rolnictwie na gospodarkę glebową materią organiczną

Z wielu wymogów stawianych rolnictwu, związanych z realizacją zadań z zakresu ochrony środowiska, w tym dotyczących zachowania potencjału produkcyjnego gleby, szczególnego znaczenia nabiera utrzymanie lub przeciwdziałanie spadkowi zawartości materii organicznej w glebie, co ma bezpośredni wpływ na jej żyzność. Jedną z pośrednich metod oceny, a zarazem ważnym wskaźnikiem agrośrodowiskowym, jest bilans materii organicznej gleby. W pracy przedstawiono analizę wpływu zmian organizacyjnych zachodzących w rolnictwie polskim na wyniki bilansu glebowej materii organicznej. Wyniki badań wskazują, że w ostatnich 20 latach czynnikami ujemnie wpływającymi na bilans glebowej materii organicznej są: spadek udziału roślin wieloletnich pastewnych w strukturze zasiewów, duży spadek pogłowia zwierząt oraz postępująca specjalizacja gospodarstw wymuszona czynnikami ekonomiczno-organizacyjnymi. Wyniki bilansu glebowej materii organicznej dla kraju i regionu mają charakter poglądowy, praktyczne znaczenie mają natomiast wyniki dotyczące konkretnych gospodarstw.

From among numerous demands towards the agriculture, relevant to the tasks of environmental protection and the maintenance of soil fertility and productive potential, preservation or counteracting the decline of organic matter content in soil become of particular importance. One of indirect evaluation methods as well as an important agri-environmental indicator is the balance of organic matter in soil. Presented paper analyzed the influence of organizational changes occurring in Polish agriculture, on the balance of soil organic matter. The results indicate that within last 20 years the main factors negatively affecting the balance of soil organic matter were: declined share of perennial forage crops in the cropping structure, large decrease of the livestock density and progressive specialization of the farms, forced by economic and organization reasons. For the country and regional scale the results of soil organic matter balance are of demonstrative character rather, whereas of the practical importance are such results relating to particular farms.