Możliwości wykorzystania nanofiltracji do usuwania estrogenów z roztworów wodnych

Obecnie obserwuje się nowe zagrożenia wynikające z obecności w środowisku wodnym substancji biologicznie aktywnych, które mogą zakłócać funkcje endokrynologiczne organizmu (EDCs - Endocrine Disrupting Compunds). Do tej grupy związków zalicza się żeńskie hormony płciowe (estron, 17(beta)-estradiol i estriol), których obecność w środowisku wodnym była do niedawna ignorowana. Ponadto w wodach zidentyfikowano szereg odpowiedników naturalnych estrogenów, stosowanych w medycynie i w weterynarii (17(alfa)-etinylestradiol, mestranol i dietylostilbestrol). Nieodpowiednio oczyszczone ścieki powodują obciążenie środowiska wodnego tymi mikrozanieczyszczeniami, co może prowadzić do nieodwracalnych zmian. Jako jeden z kierunków rozwoju technologii oczyszczania wody i ścieków proponuje się stosowanie technik membranowych. W pracy przedstawiono podstawowe parametry procesu nanofiltracji oraz jego zastosowanie do usuwania naturalnych i syntetycznych estrogenów z roztworów wodnych. Omówione w pracy osiągnięcia i problemy wskazują na potrzebę prowadzenia badań w tym kierunku, co może przyczynić się do lepszego poznania procesu nanofiltracji oraz do jego szybszego wdrożenia na skalę techniczną.

In recent years new environmental threats arising from the presence of some endocrine disrupting compounds (EDCs) in aquatic environment have been reported. Female sex hormones (estrone, 17 (beta)-estradiol and estriol) are frequently regarded as the main species belonging to the EDCs group. Their presence in the water environment has been ignored until recently. These days also various equivalent compounds to natural estrogens that are widely used in medicine and veterinary medicine (17 (alfa)-ethinylestradiol, mestranol and diethylstilbestrol) are being detected there. An inadequate treatment of wastewaters carrying micropollutants of that type may produce contamination of the aquatic environment, as well as some irreversible changes. Membrane techniques are regarded as an alternative to conventional water and wastewater treatment. In the study reported on in this paper consideration was given to the nanofiltration process, its parameters and potentiality for the removal of natural and synthetic estrogens from aqueous solutions. The results obtained, along with those reported by other investigators, substantiate the need of further research in this field in order to gain a better understanding of the nanofiltration process and speed up its application on a technical scale.