1-Metylo-2-pirolidon. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

1-Metylo-2-pirolidon (NMP) występuje w postaci higroskopijnej cieczy. Związek jest wytwarzany i/lub importowany do Europejskiego Obszaru Gospodarczego w dużych ilościach wielkotonażowych (10 000 ÷ 100 000 t/rok). Na stronie ECHA substancję zarejestrowało kilkudziesięciu rejestrujących z różnych państw, m.in. dwóch z Polski. 1-Metylo-2-pirolidon jest stosowany głównie jako rozpuszczalnik w przemyśle podczas produkcji innych chemikaliów oraz w produkcji przemysłowej wyrobów. Ze względu na właściwości 1-metylo-2-pirolidonu stwarzające zagrożenie dla zdrowia człowieka w kwietniu 2018 r. Komisja Europejska ograniczyła jego stosowanie. Ograniczenie numer 71 załącznika XVII do rozporządzenia REACH ma zastosowanie w produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania 1-metylo-2-pirolidonu. Ustalone wartości pochodnego poziomu niepowodującego zmian (DNEL) w odniesieniu do narażenia pracowników wynoszą 14,4 mg/m³ w przypadku narażenia drogą inhalacyjną i 4,8 mg/kg mc./dzień w przypadku narażenia przez skórę. Propozycję normatywu higienicznego dla 1-metylo-2-pirolidonu opracowano ponownie ze względu na brak zgodności obowiązującej w Polsce i w UE (NDS 40 mg/m³ ) z wartością DNEL zalecaną w przepisach rozporządzenia REACH: DNELinh14,4 mg/m³ , a wyliczoną przez Komitet ds. Oceny Ryzyka. Wprowadzenie normatywu na poziomie wartości DNEL umożliwiłoby stosowanie związku także o stężeniu równym lub większym niż 0,3%. Z dostępnych danych wynika, że w przypadku 1-metylo-2-pirolidonu skutkiem krytycznym jest działanie drażniące na układ oddechowy, skutki chemosensoryczne oraz działanie szkodliwe na rozrodczość. Zaproponowano pozostawić wartość NDS 1-metylo-2-pirolidonu na obowiązującym w Polsce poziomie, tj. 40 mg/m³ . Podstawą tej wartości było działanie drażniące na układ oddechowy oraz skutki chemosensoryczne. Ze względu na działanie drażniące związku zaproponowano pozostawienie wartości NDSCh 1-metylo-2-pirolidonu na poziomie 80 mg/m³ . Proponowane wartości NDS i NDSCh są zgodne z wartościami przyjętymi w Unii Europejskiej, zawartymi w dyrektywie 2009/161/UE. Ustalono wartość DSB 1-metylo-2-pirolidonu na poziomie 20 mg 2-HMSI /g kreatyniny. Substancję oznakowano: notacją „skóra”, literą „I” oraz literami „Ft”. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

1-Methyl-2-pyrrolidone (NMP) exists as a hygroscopic liquid. This substance is produced and / or imported to the European Economic Area in large quantities (10.000–100.000 t/year). According to the information on the ECHA website, the substance has been registered under the REACH regulation, inter alia, by two registrants from Poland. NMP is mainly used as an industrial solvent in the production of chemicals and in the industrial production. In April 2018, the European Commission limited the use of NMP due to its properties which are posing a risk to human health. Restriction 71 of Annex XVII to REACH applies to manufacturing, placing on the market and using NMP. The derived no effect level (DNEL) values for worker exposure have been determined to be 14.4 mg/m³ for inhalation exposure and 4.8 mg/kg/day for dermal exposure. The NMP documentation with the proposed NDS value was revised due to the non-compliance of the NDS value applicable in Poland (NDS 40 mg/m³ ) with the DNEL value recommended by the Risk Assessment Committee: DNELinh.14.4 mg/m³ . Introducing a standard at the level of the DNEL value would allow the use of NMP also in a concentration equal to or greater than 0.3%. For NMP, the critical effect is respiratory irritation, chemosensory effects and reproductive toxicity. It was proposed to keep the NDS NMP value applicable in Poland, i.e. 40 mg/m³ . The basis for this value was respiratory irritation and chemosensory effects. Due to the irritating effect of the compound, the TLV value was left equal to 80 mg/m³ . The proposed values are consistent with the values adopted in the European Union, contained in Directive 2009/161/EU. The DSB value was established at 20 mg 2-HMSI/g creatinine. The substance was labeled with the notation „skin”, „I” and with the notation „Ft”. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.