Konstruktywizm w praktyce? Dyskurs pandemiosceptyczny w świetle socjologii wiedzy naukowej

Pandemia COVID-19 z lat 2019-2022 doczekała się już licznych analiz podejmowanych z różnych perspektyw, m.in. medycznej, ekonomicznej czy społecznej. W naszym badaniu staraliśmy się spojrzeć na zjawisko pandemii jak na kontrowersję naukową. Porównaliśmy struktury argumentacyjne dwóch dyskursów: (1) sformułowanej w końcu XX wieku konstruktywistycznej socjologii wiedzy naukowej oraz (2) dyskursu pandemiosceptycznego, formułowanego od 2019 roku przez środowiska naukowe i medyczne, kwestionujące zarówno samą pandemię, jak i zasadność podejmowanych środków zaradczych. Stwierdziliśmy, że dyskurs pandemiosceptyczny w jakiejś części korzysta z argumentacji, za pomocą której konstruktywistyczne studia nad nauką i technologią podważały obiektywistyczny sposób postrzegania nauki.

The COVID-19 pandemic of 2019-2022 has already received numerous analyses undertaken from various perspectives, including medical, economic and social. In our study, we tried to look at the pandemic phenomenon as a scientific controversy. We compared the argumentative structures of two discourses: (1) the constructivist sociology of scientific knowledge, formulated in the late 20th century, and (2) the pandemiosceptic discourse, formulated since 2019 by the scientific and medical communities, questioning both the pandemic itself and the legitimacy of the countermeasures taken. We found that the pandemiosceptic discourse makes use, in some part, of the arguments by which constructivist studies of science and technology have challenged the objectivist view of science.