Modalności obrazowego czasu. Morandi i fotografia

Niniejszy tekst jest próbą wykorzystania fotografii jako świadectwa źródłowego, dotyczącego procesu twórczego Giorgia Morandiego (1890–1964), oraz posłużenia się nimi jako medium komparatystycznym, pozwalającym prześledzić modalności czasowe dzieła malarskiego. Seria zdjęć wykonanych przez Luigiego Ghirriego w 1989 r. ukazuje fenomenologiczne parametry pracowni, która była przestrzenią życiową artysty i jego praktyki malarskiej. W ujęciu fotografa pracownia ma cechy komory optycznej, służącej obserwacji zjawisk związanych z przedmiotami studium. Przedmiotem zasadniczej części artykułu jest analiza porównawcza Martwej natury z 1964 r. z nawiązującym do tej kompozycji zdjęciem obiektów. O ile fotografia ma cechy czasowości świadectwa, o tyle obraz malarski przez swoje zanurzenie w manualnej procedurze wykonawczej charakteryzuje się temporalnością akcentującą teraźniejszość wydarzenia percepcyjnego.

This text attempts to use photographic images as source testimony concerning the creative process employed by Giorgio Morandi (1890–1964) and to use them as a comparative medium to trace. A series of photographs taken by Luigi Ghirri in 1989 reveals the phenomenological parameters of a studio that was the artist’s living space and the locus of his painting practice. In the photographer’s view, the studio has the characteristics of an optical chamber for observing phenomena related to the objects of study. The main part of the essay focuses on a comparative analysis of the 1964 Still Life with a photograph of objects related to this work. While a photograph has the temporal characteristics of a testimony, a painted image, due to its immersion in the manual procedure of its execution, possesses a temporality that accentuates the present-time quality of the perceptual event.