Problematyka reform oświaty i wychowania w latach 70. i jej reperkusje w prasie Stowarzyszenia PAX

Celem artykułu jest prezentacja poglądów wychowawczych Stowarzyszenia PAX. Poszukiwano odpowiedzi na pytania dotyczące: inspiracji ideowych, stosunku publicystów do idei wychowania socjalistycznego, sposobów realizacji idei wieloświatopoglądowości w odniesieniu do szkolnictwa i edukacji. Istotne było zwrócenie uwagi na kwestie związane z organizacją szkolnictwa oraz warunkami bytowymi nauczycieli. Główna hipoteza tekstu zakłada, że wspomniane stowarzyszenie w pełni aprobowało ogłoszone przez władze zasady wychowawcze. Stanowisko to wyraźnie odbiegało od idei propagowanych przez środowiska katolików skupionych wokół grupy „Znak” dążących do zaakcentowania roli chrześcijaństwa w edukacji. W pracy wykorzystano przede wszystkim prasę stowarzyszenia, a zwłaszcza „Słowo Powszechne” oraz materiały wspomnieniowe. Uzupełniające znaczenie miały materiały archiwalne. Podstawową metodą badawczą wykorzystaną w pracy była analiza świadectw myśli politycznej oraz analiza dyskursu.

The purpose of this article is to present the educational beliefs of the PAX Association. Answers were sought to questions concerning: ideological inspirations, publicists’ attitude to the idea of socialist upbringing, ways of realizing the idea of multiple world views in relation to schooling and education.It was important to pay attention to issues related to the organization of education and the living conditions of teachers. The main hypothesis of thetext assumes that the mentioned association fully approved of the educational principles announced by the authorities. This position clearly differed from the ideas propagated by the Catholic circles gathered around the “Znak” group, which aimed to emphasize the role of Christianity in education. The work was based primarily on the association’s press, particularly “Słowo Powszechne” and memoirs. Archival materials were of supplementary importance. Thebasic research method used in the study was the analysis of the testimonies of political thought and the analysis of discourse.