Rozważania o kwalifikacjach pedagogicznych nauczyciela

W literaturze przedmiotu kwalifikacje pedagogiczne nauczycieli są interpretowane w sposób dość różnorodny. Nierzadko utożsamiane są z poziomem wiedzy i umiejętności niezbędnych do prowadzenia pracy dydaktyczno-wychowawczej z młodzieżą. W nowszych opracowaniach coraz częściej opisywane są w kategoriach kompetencji czy standardów kompetencji. W artykule dokonano przeglądu proponowanych przez autorów komponentów kwalifikacji pedagogicznych współczesnych nauczycieli. Charakteryzują się one dużą wielowymiarowością i interdyscyplinarnością w zakresie wynikających z nich wymagań. Autorzy zwracają uwagę na konieczność wzbogacania kwalifikacji pedagogicznych nauczycieli o nowe kompetencje, do których zaliczają kompetencje psychologiczne, interpersonalne i ogólnopedagogiczne, a także kompetencje pragmatyczne, komunikacyjne, współdziałania, kreatywne, metodyczne, informacyjno-medialne i moralne oraz postulacyjne i realizacyjne. W zakończeniu przedstawiono wnioski dotyczące kształcenia i doskonalenia kwalifikacji pedagogicznych nauczycieli. Wśród treści programowych powinny się znaleźć te wszystkie zagadnienia pedagogiczne, psychologiczne, socjologiczne oraz z teorii komunikowania społecznego i obszaru dydaktyki innowacyjnej bazującej na heurezie myślenia i działania ludzkiego, które umożliwią współczesnym nauczycielom funkcjonowanie w ciągle zmieniającej się rzeczywistości społeczno-zawodowej oraz twórcze jej przeobrażanie.

Qualifications of teachers are interpreted in various ways in the literature related to the subject. It is not very rarely that they are identified with the level of knowledge and skills necessary to work with young people. In latest texts, to describe them, notions of competence or standards are more and more often used. The paper reviews the components of pedagogic qualifications of contemporary teachers listed by the authors. They are characterized by complexity and interdisciplinary approach. The authors pay attention to the necessity of enriching pedagogic qualifications of teachers with new competences, including psychological, interpersonal, and pedagogic ones, as well as those related to pragmatic performance, communication, cooperation, creation, methodology, informationmedia, morale, postulate and realization-based competences. The concluding part includes conclusions related to training and improving qualifications of teachers. The subject matter should include all the issues concerned with pedagogy, psychology, sociology, theory of communication and the area of innovation didactic based on heuristics of human thinking and doing, which will allow contemporary teachers to function in ever changing reality as well as to change it.