Inicjatywy Unii Europejskiej w zakresie badań i innowacji w reakcji na pandemię COVID-19

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest zidentyfikowanie działań podjętych przez Unię Europejską w obszarze badań i innowacji, których nadrzędnym założeniem jest wsparcie w zakresie walki z koronawirusem. PROBLEM i METODY BADAWCZE: W kontekście dynamiki i szybkości rosnących zagrożeń, ograniczeń związanych z pandemią COVID-19, podejmowanie współpracy międzynarodowej w obszarze wspierania innowacji i prowadzenia badań stało się bardziej pożądane niż dotychczas, szczególnie w zakresie walki z koronawirusem. W celu zobrazowania tego zjawiska przeprowadzono analizę literatury oraz europejskich materiałów źródłowych, takich jak dokumenty, raporty itp. PROCES WYWODU: Artykuł został podzielony na trzy części. W pierwszej zostały omówione wybrane unijne instrumenty i programy, które wspierają rozwój w obszarze badań i innowacji. W drugiej opisano znaczenie innowacji w czasie pandemii COVID-19, wskazując przy tym na szczególne kategorie innowacji, takie jak m.in.: innowacje nastawione na misje, innowacje nastawione na działanie czy innowacje adaptacyjne. W ostatniej części zostały omówione wybrane działania/inicjatywy UE podjęte w reakcji na pandemię. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Podjęte w artykule rozważania obrazują wielopłaszczyznowość aktywności podejmowanych przez UE w reakcji na pandemię COVID-19, które obejmują nie tylko kwestie dotyczące leczenia, ale także mają na celu ożywienie gospodarcze. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Pozytywnie oceniono działania UE mające na celu dokonanie zmian w zakresie dysponowania środkami finansowymi w ramach głównych instrumentów finansowych i programów oraz częściowego ich przekierowania na finansowanie projektów i działań przyczyniających do walki z pandemią. Uzasadnione w przyszłości wydaje się jednak dokonanie oceny celowości wydatkowania tychże środków. W wyniku przeprowadzonej analizy zauważono, że działania w obszarze polityki innowacji na rzecz wykorzystania europejskiego potencjału w zakresie kreowania innowacji mają bardzo rozproszony charakter.

RESEARCHE OBJECTIVE: The aim of the article is to identify activities (supporting the fight against the coronavirus) undertaken by the European Union in the field of research and innovation. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: In the context of the dynamics and speed of growing threats and limitations related to the COVID-19 pandemic, international cooperation in the area of supporting innovation and conducting research has become more desirable than before (especially in the fight against coronavirus). In order to present that phenomenon, research methods were used, taking into account the analysis of the literature and European reports and documents as well as descriptive methods. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article is divided into three parts. The first part discusses selected EU instruments and programmes that support development in the field of research and innovation.The second part describes the importance of innovation during the COVID-19 pandemic, pointing to specific categories of innovation, such as, e.g., mission-oriented innovations, enhancement-oriented improvements, or adaptive innovations. The last section discusses selected EU actions in response to the coronavirus crisis. RESEARCH RESULTS: The multidimensionality of European activities (which include not only issues related to treatment, but also those aimed at economic recover) was presented in the article. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The EU actions aimed at changing the management of funds and programmes and redirecting them to financing projects and activities that contribute to the fight against the pandemic were positively evaluated. However, future studies should focus on purposefulness of spending these funds. As a result of the analyses conducted, it was also noticed that the European activities in the area of research and innovations have a very dispersed character.