Tworzenie regulacji prawnej dotyczącej przedsiębiorstwa społecznego w Polsce w kontekście teorii demokracji deliberatywnej

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest opis procesu tworzenia regulacji poświęconej przedsiębiorstwu społecznemu (PS) i ekonomii społecznej (ES), identyfikacja głównych aktorów i mechanizmów w kontekście założeń koncepcji demokracji deliberatywnej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule przeprowadzono analizę pojęciową i teoretyczną podstawowych założeń demokracji deliberatywnej, dialogu społecznego i dialogu obywatelskiego, przedsiębiorstw społecznych. W badaniu wykorzystano analizę źródeł pierwotnych (desk research), głównie projektów aktów prawnych w zakresie PS i ES i raportów z ich konsultacji. PROCES WYWODU: W artykule przedstawiono kolejno: koncepcję przedsiębiorstwa społecznego i jego ramy prawne w Europie; założenia demokracji deliberatywnej i dialogu obywatelskiego w kontekście uczestniczenia obywateli w procesie stanowienia prawa; proces tworzenia regulacji poświęconej PS i ES w Polsce wraz z toczącymi się wokół niej dyskusjami środowiska związanego z ekonomią społeczną. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Proces tworzenia regulacji poświęconej PS i ES jest osadzony w koncepcji demokracji deliberatywnej. Zaangażowani byli w niego różni aktorzy, początkowo związani z sektorem społecznym, a później także publicznym różnych szczebli. W procesie tym wykorzystano zróżnicowane formy konsultacji i zaangażowania aktorów. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W toku analizy zidentyfikowano dwa modele inicjowania prac nad ustawą o PS i ES: model inicjatywy zewnętrznej i model mobilizacji. Ustalono że brak aktu prawnego może wynikać m.in. z: braku lidera koordynującego inicjatywę, niskiej motywacji i akceptacji środowiska ES dla idei PS, słabego rozpoznania koncepcji PS w społeczeństwie oraz heterogeniczności środowiska ES. Zasugerowano rozwinięcie badań w kontekście analizy grup interesu i ich wpływu na proces tworzenia ustawy.

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of this article is to describe the process of creating a regulation dedicated to social enterprise (SEI) and social economy (SE), to identify the main actors and mechanisms in the context of deliberative democracy theory. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The article provides a conceptual and theoretical analysis of the basic assumptions of deliberative democracy, social and civil dialogue and social enterprise. The research was based on desk research, mainly drafts of legal acts in the field of SEI and SE and reports from their consultations. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The paper presents: the concept of social enterprise and the legal framework of the SEI in Europe; the assumptions of deliberative democracy and civic dialogue in the context of citizen participation in law-making process; the process of creating regulation dedicated to the SEI and the SE in Poland together with ongoing debates of the SE community around it. RESEARCH RESULTS: The process of creating a regulation dedicated to SEI and SE is embedded in the concept of deliberative democracy. Various actors were involved, initially linked to the social sector and later also to public sector at various levels. The process used diverse forms of consultation and actor involvement. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The analysis identified two models for initiating work on the Law on SEI and SE: the outside initiative model and the mobilisation model. It was found that the lack of legislation may be due to: the lack of a leader coordinating the initiative, low motivation and acceptance of the SE community for the idea of SEI, poor recognition of the concept of SEI in the society and the heterogeneity of the SE community. It was suggested to develop the research in the context of interest group analysis and their impact on the law-making process.