Dziennikarzom wstęp wzbroniony: kryzys na polsko-białoruskiej granicy w 2021 r. jako wydarzenie (nie)relacjonowane przez media

Celem przeprowadzonego badania było zidentyfikowanie źródeł informacji o kryzysie migracyjnym na wschodniej granicy Polski w 2021 r. Ponieważ polski rząd wprowadził stan wyjątkowy w strefie przygranicznej, a dziennikarzom zakazał do niej wstępu, powstała sytuacja wyjątkowa, szczególnie nadająca się do badania źródeł i kierunków przepływu informacji. Kryzys na granicy polsko-białoruskiej w 2021 r. stanowi przykład problemu globalnego (migracje) skonfrontowanego z lokalnym kontekstem, który ograniczył siłę platform i portali internetowych ze względu na położenie geograficzne oraz uwarunkowania geopolityczne. Metody badań: badanie było prowadzone w trakcie trwania kryzysu (wrzesień–grudzień 2021 r.), wobec czego wykorzystano metodę etnograficzną, metaanalizę raportów o kryzysie, a także analizę ilościową kont na Facebooku i Twitterze oraz na stronach internetowych wybranych mediów. Uzyskane wyniki wykazały, że platformy online pełniły w czasie tego kryzysu rolę kanałów komunikacji dla źródeł rządowych – polskich i białoruskich. Konta agend polskiego rządu, takich jak Straż Graniczna, miały przewagę w liczbie obserwujących nad kontami organizacji pozarządowych takich jak Grupa Granica. Zakaz wstępu dziennikarzy do strefy przygranicznej, wprowadzony przez polskie władze, spowodował, że w obiegu międzynarodowym (np. w BBC i CNN online) pojawiły się przekazy wizualne pochodzące z białoruskich mediów i agencji informacyjnych. W badanym przypadku platformy internetowe były z powodzeniem wykorzystywane przez aktorów politycznych i jako takie pełniły rolę pośredników cyfrowych, nie ingerując w przepływ informacji.

The purpose of the study was to identify sources of information about the migration crisis on Poland's eastern border in 2021. Since the Polish government imposed a state of emergency in the border area and banned journalists from entering it, an emergency situation arose that is particularly suitable for studying the sources and directions of information flow. The 2021 Polish-Belarusian border crisis is an example of a global problem (migration) with a local context that limited the power of online platforms and portals due to geographic location and geopolitical considerations. Research methods: the study was conducted during the crisis (September-December 2021); therefore, the ethnographic method, meta-analysis of reports on the crisis, and quantitative analysis of Facebook and Twitter accounts and websites of selected media were used. The results showed that online platforms acted as communication channels for government sources – Polish and Belarusian – during this crisis. Accounts of Polish government agencies, such as the Border Guard, had an advantage in the number of followers over accounts of NGOs such as Grupa Granica (Border Group). The Polish government's ban on journalists entering the border zone resulted in visual messages from Belarusian media and news agencies being circulated internationally (e.g., BBC and CNN online). In the case studied, online platforms were successfully used by political actors and as such acted as digital intermediaries without interfering with the flow of information.