Gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy? Refleksje wokół możliwych kierunków zmian przepisów polskiego prawa konkurencji

Artykuł zarysowuje możliwe kierunki zmian przepisów polskiego prawa konkurencji. Rozważania dotyczą w pierwszej kolejności celów, jakim służyć ma ingerencja antymonopolowa. W tym zakresie dostrzega się potrzebę większej elastyczności w doborze tych celów, przy jednoczesnym doprecyzowywaniu konkretnych regulacji tak, by w ostatecznym rozrachunku zmniejszać, a nie zwiększać, niepewność prawa i ryzyko regulacyjne. Warunkiem większej elastyczności przepisów i realizowanych za ich pomocą celów powinno być także zapewnienie pełnej niezależności organu ochrony konkurencji, a być może także zmiana jego konstrukcji (organ wieloosobowy). Kluczowe jest także zapewnienie pełni praw przedsiębiorcom, co pośrednio także przyczyniać się będzie do merytorycznego charakteru wydawanych rozstrzygnięć. W tym zakresie podkreśla się potrzebę wprowadzenia gwarancji w obszarze poufności korespondencji pomiędzy prawnikiem a przedsiębiorcą, ustanowienie wymogu wyczerpującego uzasadnienia zarzutów oraz zagwarantowanie przedsiębiorcom wolności od samooskarżenia. W artykule zaproponowano także szereg zmian konkretnych przepisów, zarówno w obszarze porozumień ograniczających konkurencję, jak i w strefie zakazu nadużywania pozycji dominującej na rynku. Należą do nich m.in.: w zakresie porozumień ograniczających konkurencję: wprowadzenie zmodyfikowanej reguły de minimis, klarowny podział porozumień zakazanych z uwagi na ich cel i skutek; w zakresie praktyk jednostronnych: rozszerzenie definicji dominacji oraz stworzenie bardziej rozbudowanego i szczegółowego katalogu zakazanych praktyk (wraz z przesłankami). Wskazane propozycje zmian stanowią przede wszystkim zaproszenie do dyskusji, która w przyszłości może stać się pierwszym krokiem w kierunku unowocześnienia systemu prawa konkurencji w Polsce, a w dalszej perspektywie skuteczniejszego i pewniejszego egzekwowania jego norm.