Wartości dodane gałęzi gospodarki jako czynniki determinujące zmiany w przewozach poszczególnych grup ładunków

W artykule przedstawiono metodykę prognozowania przewozów towarowych kolejowych i drogowych w oparciu o wskaźniki makroekonomiczne, jakimi są wartości dodane poszczególnych gałęzi gospodarki. Wielkości wartości dodanych określają rolę danej gałęzi gospodarki w tworzeniu PKB. W przypadku gałęzi gospodarki uznanych za transportochłonne, mogą określać również zapotrzebowanie na przewozy poszczególnych grup ładunków. Istnieje możliwość prognozowania rocznych przewozów towarowych w rozpatrywanym horyzoncie czasowym w oparciu o szacunkowe wskaźniki zmian przewozów, w zależności od oszacowanych zmian wielkości wartości dodanej poszczególnych gałęzi transportu określonych jako transportochłonne, przy czym zmiany przewozów transportem lądowym są określane oddzielnie dla zdefiniowanych grup ładunków w zależności od przyporządkowanych im gałęzi gospodarki. Przewozy towarowe transportem kolejowym w danym roku, w poszczególnych grupach ładunków, zostały określane jako udział transportu kolejowego w przewozach towarowych transportem lądowym. Wskaźniki udziału transportu kolejowego są również funkcją zmian wielkości wartości dodanych poszczególnych gałęzi gospodarki. W artykule przedstawiono także metodykę określania funkcji elastyczności, zarówno dla zmian przewozów w poszczególnych grupach ładunków, jak również udziału transportu kolejowego w przewozach towarowych transportem lądowym. Metoda może być wykorzystana przy opracowaniu prognoz na cele dokumentacji studialnej dotyczącej infrastruktury transportowej.

The article presents a methodology for forecasting railway and road transport of goods based on macroeconomic factors which are the values added of specific sectors of the economy. The amounts of values added determine the role of a particular sector of the economy in creating GDP. In the case of sectors considered to be transport-intensive, they may also specify the demand for transport of particular groups of goods. It is possible to forecast the annual freight transport in the considered time period based on the estimated rates of changes in transport depending on the estimated changes in the values added of individual transport modes defined as transport-intensive. Changes in the land transport are specified separately for defined groups of goods depending on the economic sectors to which they are assigned. Railway transport of goods in a specific year in each specific groups of goods is defined as the share of railway transport in freight land transport. Railway transport share indexes are also a function of changes in the amount of value added by each sector of the economy. The paper also presents a methodology for defining flexibility function for both changes in transport in specific groups of goods as well as the share of railway transport in the land freight transport. The methodology can be used in developing forecasts for transportation infrastructure feasibility studies documentation.