Prognoza zużycia paliw płynnych w transporcie kolejowym do roku 2040

Artykuł jest poświęcony opracowaniu prognoz wartości energetycznej zużytego oleju napędowego wykonanego na potrzeby realizacji ustawowych zadań Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami. Prognozy zostały wykonane za pomocą opracowanego modelu wskaźnikowego, który uwzględniał zmienne, takie jak stan elektryfikacji poszczególnych odcinków sieci kolejowej, stopień wykorzystania taboru spalinowego na liniach zelektryfikowanych oraz wskaźnik zastępowalności taboru spalinowego taborem bezemisyjnym czy poprawa sprawności pojazdów spalinowych. Model bazował na ogólnodostępnych danych GUS oraz UTK, jak również specjalnie pozyskanych danych narodowego zarządcy infrastruktury kolejowej PKP PLK S.A. oraz przewoźników kolejowych. Opracowany model dla roku bazowego cechuje się błędem wynoszącym 2% obliczanego zużycia paliwa. Prognozy wykonano dla trzech scenariuszy: „zerowego”, scenariusza A „bez dodatkowych działań” (względem planowanych w momencie opracowywania prognozy) oraz scenariusza B „z dodatkowymi działaniami”, gdzie jako działania rozumie się inwestycje podejmowane w zakresie modernizacji infrastruktury i taboru kolejowego, jak również wprowadzanie zmian w organizacji przewozów kolejowych. Wyniki prognoz wskazują, że w najbardziej optymistycznym z punktu widzenia redukcji zużycia paliw płynnych w transporcie kolejowym scenariuszu B, do roku 2040 może nastąpić spadek zapotrzebowania na takie paliwa o około 31%. Według bardziej prawdopodobnego scenariusza A zużycie paliwa do 2040 nieznacznie wzrośnie. Elektryfikacja sieci kolejowej jest tylko jednym ze środków eliminowania pracy przewozowej realizowanej trakcją spalinową. Redukcja zużycia oleju napędowego wymaga znaczących zmian na rynku taboru kolejowego zmierzających w kierunku wdrażania pojazdów bezemisyjnych.

The subject of the article is the preparation of forecasts of the energy value of used diesel oil in railway transport in Poland. The forecast was made using an index model, which took into account variables such as the electrification of the railway network, use of diesel rolling stock on electrified lines, the replacement ratio of diesel rolling stock with zero-emission vehicles or improvement of the efficiency of railway transport. The model was based on public statistical data, as well as specially captured data from the national railway infrastructure manager and railway operators. The forecast was made for three scenarios: “zero” scenario, scenario A “without additional actions” and scenario B “with additional actions”. The results of the forecasts indicate that in the most optimistic B scenario from the point of view of reducing the consumption of fuels, the demand for such fuels may decrease by 31% until 2040. According to the more likely scenario A, fuel consumption will increase slightly by 2040. The electrification of the railway network is only one of the means of eliminating diesel traction. The reduction of fuel consumption requires significant changes in the rolling stock market, and an implementation of zero-emission vehicles.