Postulaty Państwowej Komisji Wyborczej dotyczące pożądanego kierunku zmian kodeksu wyborczego

The aim of this article is to make a critical analysis of the postulates for amending the Electoral Code, proposed by the National Electoral Commission. We can agree with a large part of the above postulates, although their final normative shape will be of key importance in this case. However, there are also some proposals that can be considered at least debatable. First of all, this concerns the postulate to abandon the judicial composition of district electoral commissions, because even despite doubts as to the legality of the appointment of judges with the participation of the unconstitutional composition of the National Council of the Judiciary, guarantees of judicial independence are also a safeguard against politicization of the composition of subsequent election administration bodies. Anyway, it is worth emphasizing that the NEC’s proposals were in practice intended to constitute a form of justification for introducing changes contrary to the fundamental principles of electoral law, which took place in the winter of 2023.

Celem niniejszego artykułu jest dokonanie krytycznej analizy postulatów zmiany kodeksu wyborczego, proponowanych przez Państwową Komisję Wyborczą. Z dużą częścią z tych postulatów można się zgodzić, choć kluczowe znaczenie mieć będzie w tym przypadku ich ostateczny kształt normatywny. Są też jednak pewne propozycje, które mogą być uznane za co najmniej dyskusyjne. Przede wszystkim dotyczy to postulatu odejścia od sędziowskiego składu okręgowych komisji wyborczych, gdyż nawet pomimo wątpliwości co do legalności powołania sędziów przy udziale niekonstytucyjnego składu Krajowej Rady Sądownictwa, i tak gwarancje niezawisłości sędziowskiej są również zabezpieczeniem przed upolitycznieniem składu kolejnych organów administracji wyborczej. Zresztą, co warto podkreślić, propozycje PKW w praktyce miały stanowić formę uzasadnienia dla wprowadzania zmian stojących w sprzeczności z fundamentalnymi zasadami prawa wyborczego, co dokonało się zimą 2023 r.