Polskie i angielskie paremie o szczęściu

Celem artykułu jest analiza lingwokulturologiczna polskich i angielskich przysłów odnoszących się do pojęcia szczęście (ang. happiness, luck, fortune). Autorki opisują współzależność pojęć szczęście, los i fortuna w kulturze europejskiej oraz porównują ich konceptualizację w języku polskim i angielskim. W analizowanym materiale paremiologicznym występuje wiele przysłów o podobnym lub nawet identycznym znaczeniu w obu językach, co można tłumaczyć uniwersalnością paremii i wspólnym dziedzictwem kulturowym, m.in. szczęście zwykle opisywane jest jako zmienne, ulotne i nieprzewidywalne; często występuje personifikacja fortuny. Można również zaobserwować pewne różnice, związane z odmienną mentalnością oraz tradycjami ludowymi. Ponadto przesądy ludowe odzwierciedlone w analizowanym materiale są specyficzne dla danego kraju.

The purpose of this article is to compare Polish and English proverbs referring to the concepts of happiness, luck and fortune (corresponding to one Polish polysemous lexeme szczęście). The authors describe the interdependence of the concepts in question in European culture and compare their linguistic expression in Polish and English. In the analyzed paremiological material there are numerous proverbs with similar or even identical meaning in both languages, which can be explained by the universal nature of paremies and common cultural heritage, e.g., happiness and luck are usually described as changeable, fleeting and unpredictable; fortune is often personified. Some discrepancies can also be observed, which can be accounted for by different mentality and various folk traditions. Moreover, folk superstitions reflected in the analyzed material are nation specific.