Jaka wolność? Nierozwiązany dylemat demokracji

Since the ancient times there has been a continuing discourse on the nature and scope of freedom and civic and human right in the more or less liberal democracy. This paper contains a critical analysis and assessment of the most important opinions concerning the both political and economic freedom and the interpretations of that concept in the political practice. This article argues that, contrary to the beliefs of most people, freedom and human rights do not come from nature, but they are the result of the society’s consensus, especially that part of the society, which participates in the elections. The voters agree to allow the winning political party to realize its program also in the respect to freedom and civic (human) rights. On the other hand the politicians try to secure the appropriate equilibrium between the political and economic freedom, which supports the stabilization of a given political system and is conducive to the economic growth.

Od starożytności trwają dyskusje na temat istoty i zakresu wolności jako podstawowego filaru demokracji. W artykule przedstawiono krytyczną analizę i ocenę najbardziej reprezentatywnych opinii na temat wolności politycznej i ekonomicznej oraz podano przykłady interpretacji pojęcia wolności w praktyce politycznej. Głównym argumentem zawartym w tym artykule jest stwierdzenie, że wolność i swobody obywatelskie w demokracji nie pochodzą od natury, lecz są wynikiem konsensusu większości społeczeństwa, które uczestnicząc w wyborach, godzi się na realizację konkretnego programu zwycięskiej partii politycznej, także w odniesieniu do praw i wolności obywatelskich. Utrzymanie określonej równowagi między wolnością polityczną i ekonomiczną przyczynia się do stabilizacji danego systemu politycznego i stwarza pomyślne warunki dla wzrostu gospodarczego.