Еврейские темы Василия Гроссмана (В городе Бердичеве, 1934 г.)

Na materiale jednego (przedwojennego) opowiadania Wasilija Grossmana stopniowo wyłaniane i określane są parametry oraz hierarchicznie uporządkowane elementy składowe tego, co ze względu na swoją specyfikę należałoby interpretować jako typowe dla przedstawionego w utworze środowiska żydowskiego. Środowiska czasów wojny polsko-bolszewickiej, wojny domowej, w okresie jej eskalacji i trwania. Czas jest tu istotny, ponieważ schemat życia codziennego Żydów, typowy dla ówczesnej Ukrainy, istniał w opisywanym przez autora kształcie. Posiada on cechy szczególne, jak choćby specyfika rosyjsko-żydowskiej mowy, zachowanie i stosunek do licznego potomstwa, rodziny, ogniska domowego i inne. Przejawiają się owe cechy w typowych sytuacjach i miejscach — na ulicy, targu, w hałaśliwym, krzykliwym tłumie. Wraz z tokiem narracji opowiadania i wskazywaniem przykładów „żydowskiego” zachowania, wyłaniane i klasyfikowane są cechy, które należy uznać za nieprzypadkowe i rozpoznawczo-ikoniczne. Łączone są one w tematycznie zorientowane parametry i omawiane wspólnie z wyobrażeniem o stojącym za tym wszystkim modelującym systemie. Ów system przejawia się w jednostkach semantycznych podobnych do konceptualnych „wypowiedzi”, jako projekcji wiedzy na temat własnej istoty.

The prewar short story by Vasily Grossman is the starting point for emerging and determining the parameters as well as hierarchically well-ordered elements which due to their specificity should be interpreted as the typical ones for the Jewish community. This community existed in the time of the Polish-Bolshevik War and during the civil war and afterwards. The time (the era) is very essential in the story as the everyday life of the Jewish community in the Ukraine. The scheme of the literary work is very specific as it shows the nuances of the Jewish-Russian spoken language, the attitude of the community members towards the large offspring, family as well as the heart of home. The aforesaid story also describes the typical situations and places such as the street, the market-square, and a noisy street crowd. In the course of the story the examples of the Jewish behaviour are described as they are being emerged. These examples are not of accidental character and at the same time they present identificational/iconic features. These features are classified into the topical parameters and they also create the modelling system which is the key point. This system is presented in the semantic units which are similar to the conceptual “utterances”, which are the projections of the knowledge of their nature.