Ocena porównawcza niektórych odczynów aglutacyjnych w diagnostyce włośnicy

W latach 1960-1964 przebadano około 1000 surowic ludzkich i około 300 zwierzęcych, przy pomocy co najmniej 3-4 odczynów jednocześnie. Starano się ocenić wartość odczynów aglutynacyjnych i porównać z odczynem wiązania dopełniacza. Przeprowadzono 15 doświadczeń. Wykazano, że szczególnie odczyny aglutynacyjne z bentonitem, cholesterolem i lateksem nadają się doskonale do diagnostyki włośnicy tak u ludzi, jak i zwierząt. W pierwszym okresie po zarażeniu ustępują one co do czułości odczynowi wiązania dopełniacza, ale za to później, po 3-9 miesiącach, przewyższają go. Odczyn z karminem posiada mniejszą wartość. Na uwagę zasługuje bardzo prosty w wykonaniu odczyn kartonowy z węglem. Trudno stwierdzić, który z 3 wymienionych wyżej odczynów uznać za najlepszy. Uzupełniają się one częściowo, zwłaszcza w pierwszej fazie po zarażeniu. Różnice między tymi próbami - występujące z niektórymi surowcami - są bardzo interesujące z teoretycznego punktu widzenia. Prawie z reguły najwyższe miana otrzymywano w próbie z bentonitem, najniższe z lateksem. Pierwsze przeciwciała wykrywano po 20-30 dniach od zarażenia, najwyższe miana występowały po 1 1/2 do 3 mies. Później przeciwciała stopniowo zanikały. Próby aglutynacyjne swoiste, czułe i proste w wykonaniu powinny znaleźć szerokie zastosowanie w diagnostyce włośnicy. Konieczna jest jednak standaryzacja zarówno metod przyrządzania odczynników, jak i wykonywania prób.