Ograniczenia przynależności do kół gospodyń wiejskich – ocena z perspektywy przesłanki konieczności ochrony interesu publicznego

Ustawa z dnia 9 listopada 2018 roku o kołach gospodyń wiejskich wprowadziła istotne zmiany w funkcjonowaniu tych organizacji, między innymi ograniczyła możliwość zrzeszania się w tej formie – jedna osoba może należeć tylko do jednego koła, a jednocześnie na terenie jednej gminy może działać tylko jedno koło. Tymczasem wolność zrzeszania się może być ograniczana wyłącznie przy spełnieniu określonych w konstytucji i prawie międzynarodowym warunków, na przykład tylko wtedy, gdy dane ograniczenie jest konieczne dla ochrony interesu publicznego. Celem artykułu jest więc ocena ustawowego ograniczenia przynależności do kół gospodyń wiejskich z perspektywy konstytucyjnej przesłanki konieczności ograniczenia dla ochrony interesu publicznego. Badanie przeprowadzono z zastosowaniem analizy danych wtórnych, analizy orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, przeglądu literatury, analizy dogmatycznoprawnej, dochodząc do wniosku, że zawarte w ustawie ograniczenia przynależności do kół gospodyń wiejskich należy uznać za sprzeczne z przesłanką konieczności ograniczenia dla ochrony interesu publicznego, co skutkuje ich niekonstytucyjnością.

The Act of November 9, 2018 on the circles of rural housewives introduced significant changes in the functioning of these organizations, among others, it limited the possibility of associating in this form – one person may be a member of a one circle only, and only one circle may operate in a particular community. However, the freedom of association may be limited only when conditions specified in the Constitution and international law are met, for example when a given restriction is necessary to protect the public interest. The aim of the article is therefore to assess the statutory limitation of membership in rural housewives’ circles from the perspective of the constitutional premise of necessity to protect the public interest. The study was conducted with the use of secondary data analysis, analysis of the jurisprudence of the Constitutional Tribunal, literature review, and dogmatic legal analysis, reaching the conclusion that the restrictions on membership in rural housewives’ circles included in the Act should be considered contrary to the premise of the necessity of restrictions to protect the public interest, which results in their unconstitutionality.