Zmiany infrastruktury społecznej w województwie mazowieckim w latach 2005–2020

W artykule przedstawiono stan infrastruktury społecznej na obszarach wiejskich w województwie mazowieckim oraz zmiany jakie nastąpiły po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Artykuł przedstawia badania identyfikacji obszarów, które mają utrudniony dostęp do podstawowych usług społecznych, jak m.in. do opieki zdrowotnej, pomocy społecznej, edukacji, kultury, cyfryzacji. Jest to badanie realizowane w zadaniu 3 pt. „Opracowanie idei Smart Villages Mazowsza”, w ramach przedsięwzięcia pn. „Wdrażanie koncepcji Smart Villages na terenie województwa mazowieckiego”, finansowanego przez Samorząd Województwa Mazowieckiego. W efekcie integracji Polski z UE nastąpił rozwój infrastruktury technicznej i społecznej na terenach wiejskich. Warunki życia na wsi stały się podobne do miejskich. Poprawa infrastruktury społecznej przyczyniła się do ograniczenia migracji ze wsi do miast, zwłaszcza ludzi młodych i zachowania żywotności na obszarach wiejskich. Przedstawiono ogólną charakterystykę obszarów wiejskich w województwie mazowieckim, sytuację demograficzną i na rynku pracy. Przyjęto następujące grupy wskaźników infrastruktury społecznej: ochrona zdrowia, usługi opiekuńcze, edukacja, kultura. Analizą objęto lata: 2005–2020. W tym okresie na obszarach wiejskich w województwie mazowieckim nastąpiła poprawa infrastruktury społecznej. Na wsi wzrosła liczba przychodni lekarskich, domów pomocy społecznej, przedszkoli, instytucji kultury. Mimo to, nadal dostęp do usług społecznych na wsi jest bardziej utrudniony niż w mieście.

The article presents the state of social infrastructure in rural areas of the Mazowieckie Voivodeship and the changes that occurred after Poland's accession to the European Union. This paper includes a research on the identification of areas, which have difficult access to basic social services, such as health care, social assistance, education, culture, digitization. This is a study carried out in Task No. 3 entitled "Development of the idea of Smart Villages of Mazovia", as part of the project entitled "Implementation of the Smart Villages concept in the Mazowieckie Voivodeship", funded by the Mazowieckie Voivodeship Self-Government. As a result of Poland's integration with the EU, there has been a development of technical and social infrastructure in rural areas. Living conditions in the countryside became similar to urban areas. The improvement of social infrastructure has contributed to the reduction of migration from the countryside to cities, especially among young people, and to the preservation of vitality in rural areas. The general characteristics of rural areas in the Mazowieckie Voivodeship, the demographic situation and the labour market situation are presented. The following groups of social infrastructure indicators were adopted: health care, care services, education, culture. The analysis covered the years 2005–2020. During this period, there has been an improvement in social infrastructure in rural areas in the Mazowieckie Voivodeship. The number of medical clinics, nursing homes, kindergartens and cultural institutions has increased in rural areas. Nevertheless, access to social services in the countryside is still more difficult than in urban areas.