Miejska wyspa ciepła w Łodzi w latach 2015-2018 na tle wcześniejszych badań

W opracowaniu scharakteryzowano miejską wyspę ciepła (MWC) w Łodzi na podstawie pomiarów wykonywanych w latach 2015–2018 na dwóch stanowiskach: Tramwajowa (stacja miejska) i Łódź-Lublinek (stacja zamiejska). Analizie poddano różnice temperatury między stacją miejską a zamiejską (ΔT) obliczone z 1-godzinnym krokiem czasowym. Wyznaczono średnie wartości ΔT w godzinach dla poszczególnych miesięcy i określono dobową zmienność częstości występowania ΔT z określonych przedziałów temperatury w sezonach. Zbadano częstość występowania maksymalnych dobowych wartości ΔT (między godz. 12.00 dnia bieżącego a 12.00 dnia poprzedniego) i ich przebieg wieloletni. Przeanalizowano zależność MWC od prędkości wiatru i zachmurzenia. Otrzymane wyniki zostały porównane z wcześniejszym opracowaniem dotyczącym lat 1997–1999. W obecnie analizowanym okresie w miesiącach letnich zaobserwowano znacznie silniejsze kontrasty termiczne między centrum Łodzi a obszarami peryferyjnymi, ze średnimi przekraczającymi w nocy 2°C. W stosunku do lat 1997–1999 ponad dwukrotnie wzrosła częstość ΔT > 3°C. Zimą średnie wartości ΔT są nieco niższe niż w poprzednim okresie, wzrosła natomiast liczba przypadków ΔT < 0°C, przy jednoczesnym niewielkim wzroście prawdopodobieństwa pojawienia się ΔT > 3°C. Maksymalna wartość ΔT zanotowana w bieżącym okresie wynosi 7,9°C i jest nieco niższa niż dla lat 1997–1999 (8,7°C). W przeciwieństwie do końca ubiegłego wieku najwyższe zanotowane w sezonach wartości ΔT są do siebie zbliżone, a liczba ΔT > 7°C jest zdecydowanie wyższa. Chociaż przeprowadzone badania nie pozwalają wskazać przyczyn zaobserwowanych tendencji MWC, za najbardziej prawdopodobne należy uznać zmiany ogólnych warunków klimatycznych w regionie oraz zmiany w strukturze i metabolizmie miasta.

The study characterizes the urban heat island (UHI) in Łódź in 2015–2018 on the basis of measurements at two sites: Tramwajowa (urban) and Łódź-Lublinek (rural). The temperature differences between the city and rural sites (ΔT) were calculated with a 1-hour time step. Average values of ΔT in hours for individual months were determined and the daily variability of the frequency of occurrence of ΔT for selected temperature ranges in seasons was determined. The frequency of occurrence of maximum daily ΔT (between noon of the current day and noon of the previous day) and its long-term course were examined. The dependence of UHI on wind speed and cloudiness was analyzed. The obtained results were compared with the previous study concerning the years 1997–1999. In the currently analyzed period much stronger thermal contrasts were observed between the center of Łódź and the peripheral areas in summer, with averages exceeding 2°C at night. In relation to the years 1997–1999, the frequency of ΔT > 3°C has more than doubled. In winter, the average values of ΔT are slightly lower than in the previous period, while the number of cases of ΔT < 0°C has increased, with a slight increase in the probability of the appearance of ΔT > 3°C. The maximum value of ΔT recorded in the current period is 7.9°C and is slightly lower than for the years 1997–1999 (8.7°C). Contrary to the end of the last century, the highest values of ΔT are similar in all seasons, and the number of ΔT > 7°C is much higher. Although the presented research does not allow to identify the causes of the observed UHI trends, the most probable are changes in the climatic conditions in the region and changes in the structure and metabolism of the city.