Efficiency and financial standing of coal mining enterprises in Poland in terms of restructuring course and effects

The subject of the research presented in this paper were financial results of mining industry enterprises (PKD 5 – Polish Classification of Activity – “Mining of coal and lignite”) in 2007–2019. The research was conducted using relative and absolute financial measures, forming an extensive and coherent set of features characterizing their financial condition. The purpose was to measure and evaluate the efficiency of examined enterprises operation, considered as an attribute of development as well as factors describing and determining it. This evaluation was made against the background of ongoing restructuring processes taking into account their potential effects. The article presents the course of the process of adapting Polish hard coal mining to market economy conditions after 1989. The process can be conventionally divided into several periods. The scope and intensity of changes in the mining industry followed the subsequent government programs for mining industry restructuring. The lignite mining has not implemented any specific restructuring programs. The remedy processes were mainly related to organizational and ownership changes. In relation to operation efficiency and value creation three turning points in the development path of enterprises were highlighted – 2011, 2015 and 2017, while the period of strong deterioration of results occurred in 2011–2015. It was proved that restructuring processes did not affect the operating return on sales. However, there was a strong relation between changes in economic conditions on the coal market (prices) and the accumulation rate.

Przedmiotem badań przedstawionych w artykule były wyniki finansowe przedsiębiorstw wydobywczych (PKD 5 „Górnictwo i wydobywanie węgla kamiennego i brunatnego”) za lata 2007–2019. Badania przeprowadzono z zastosowaniem względnych i bezwzględnych miar finansowych, stanowiących rozległy i spójny zbiór cech charakteryzujących ich kondycję finansową. Celem był natomiast pomiar i ocena efektywności funkcjonowania badanych przedsiębiorstw, uznawana za atrybut rozwoju oraz czynniki ją opisujące i kształtujące. O cena ta prowadzona była na tle przebiegających procesów restrukturyzacyjnych z uwzględnieniem ich potencjalnych efektów. W artykule przedstawiono przebieg procesu dostosowywania polskiego górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej od 1989 roku. Wyróżniono kilka okresów restrukturyzacji, a zakres i intensywność zmian w górnictwie postępowała w ślad za kolejnymi rządowymi programami restrukturyzacji górnictwa. W przypadku górnictwa węgla brunatnego nie zostały wdrożone żadne szczególne programy restrukturyzacyjne. Procesy naprawcze dotyczyły przede wszystkim zmian organizacyjnych i własnościowych. W zakresie efektywności działania i kreacji wartości wyróżniono punkty zwrotne ścieżki rozwoju przedsiębiorstw – lata 2011, 2015 i 2017, a okres silnego pogorszenia osiągniętych wyników wystąpił w latach 2011–2015. Wykazano, że procesy restrukturyzacyjne nie miały wpływu na rentowność operacyjną sprzedaży. Natomiast w wyraźny sposób uwidocznił się związek między zmianami koniunktury na rynku.