Dopasowanie pracownika do organizacji jako mediator relacji między oceną środowiska pracy a odczuwanym stresem wśród pracowników socjalnych

Wstęp: Stres zawodowy pracowników socjalnych związany jest z występowaniem w ich środowisku pracy wielu zróżnicowanych zagrożeń psychospołecznych, z których część wpływa na stopień ich dopasowania do organizacji. Celem badania było zweryfikowanie hipotezy zakładającej, że dopasowanie pracownika do organizacji jest mediatorem relacji między oceną środowiska pracy a odczuwanym stresem. Materiał i metody: Badaniami objęto grupę 500 pracowników socjalnych wykonujących pracę z klientem. Zastosowano w nich: „Kwestionariusz do badania subiektywnego dopasowania człowiek-organizacja" Czarnoty-Bojarskiej, kwestionariusz „Środowisko pracy" opracowany w Zakładzie Psychologii Pracy Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi i „Kwestionariusz stresu ogólnego" (PSS-10) Cohena i wsp. Wyniki: Analiza regresji wykazała, że spośród 4 analizowanych aspektów środowiska pracy jedynie ocena polityki firmy istotnie wpływała na stres odczuwany przez pracowników społecznych. Dopasowanie komplementarne i suplementarne, a także identyfikacja z organizacją okazały się mediatorami relacji między oceną polityki a odczuwanym stresem, chociaż mediatorem całkowitym było jedynie dopasowanie komplementarne. Wnioski: Wyniki badań wskazują, że dopasowanie do organizacji, a szczególnie wymiar dopasowania komplementarnego, stanowi istotny warunek dobrego funkcjonowania pracowników. Med. Pr. 2014;65(2):219–228

Background: Occupational stress of social workers is associated with various psychosocial hazards in the work environment. Some of them affect person-organization fit (P-O fit). The aim of the study was to verify a hypothesis on the mediating role of P-O fit in the relationship between work environment and stress. Material and Methods: The research was based on a sample of 500 social workers directly involved in social work. The data were obtained using the Person-Organization Fit Questionnaire by Czarnota-Bojarska, the Work Environment Questionnaire developed by the Department of Occupational Psychology, Nofer Institute of Occupational Medicine, Łódź, and the Perceived Stress Scale (PSS-10) by Cohen et al. Results: As revealed by the regression analysis of the 4 analyzed work environment factors, only organizational politics was significantly related with perceived stress. Complementary and supplementary dimensions of P-O fit and identification with organization were the mediators of the relationship between organizational policies and stress, but only complementary fit proved to be a total mediator. Conclusions: The results of the study suggest that person-organization fit, especially its complementary aspect, is an essential determinant of accomplishing the core functions of social work and good practice among social workers. Med Pr 2014;65(2):219–228