Zagrożenia psychospołeczne a funkcjonowanie zawodowe pracowników sektora bankowego

Wstęp: Psychospołeczne zagrożenia zawodowe za pośrednictwem mechanizmu stresu mogą negatywnie oddziaływać na zdrowie i funkcjonowanie pracowników. Zarówno skala, jak i rodzaj tych zagrożeń uzależniony jest od specyfiki pracy w danym zawodzie czy branży. Celem pracy była charakterystyka kategorii stresorów występujących w branży bankowej, a także ich skutków dla funkcjonowania pracowników. Materiał i metody: Analizie poddano wyniki uzyskane metodą kwestionariuszową od 484 badanych. Jako narzędzie badawcze wykorzystano Skalę Ryzyka Psychospołecznego. Wyniki: Im bardziej pracownicy są narażeni na występowanie i stresogenność zagrożeń związanych z treścią pracy, kontekstem pracy, patologiami i czynnikiem specyficznym dla branży, tym bardziej czują się niezadowoleni i częściej deklarują chęć zmiany pracy. Rzadko jednak przekłada się to na ich zaangażowanie lub absencję. Badani odczuwali skutki pewnych zagrożeń, nawet jeżeli nie oceniali ich jako stresujące. Okazuje się, że dla dobrostanu jednostki bardziej istotny może być kontekst pracy (np. relacje z innymi czy wynagrodzenie) niż to, czym się ona zajmuje. Zaobserwowano również, że wraz z wiekiem pracownicy gorzej reagują na zagrożenia związane z kontekstem pracy, co objawia się częstszą absencją. Wnioski: Większość uzyskanych wyników pokrywa się z danymi literaturowymi. Diagnozę środowiska pracy można oprzeć tylko na wskaźnikach występowania zagrożeń psychospołecznych, pomijając subiektywne odczuwanie stresu. Wnioski z badania mogą posłużyć zarówno pracodawcom, jak i specjalistom zajmującym się prewencją stresu zawodowego. Med. Pr. 2014;65(4):507–519

Background: Psychosocial risks, via stress mechanism, may negatively influence employees’ health and work activity. Both the scale and the type of these risks depend on job specificity in particular occupation or sector. The aim of the study was to characterize the categories of stressors occurring in the banking sector and their effects on employees’ performance. Material and Methods: The studied subjects were 484 employees tested with the questionnaire method. The Scale of Psychosocial Risk was used as a research tool. Results: The more the employees are exposed to threats connected with work content, work context, pathologies and specific factor, the less satisfied they are and the more frequently they declare turnover intention. However, rarely does it change their engagement or absence. The subjects felt the effects of risks, regardless of their stressfulness. It turns out that individual’s well-being is rather related to work context, e.g. relations with co-workers or salary, than to the character of tasks. It was observed, that with age, employees are less resistant to work context related to threats, which results in frequent absence. Conclusions: Most of the results comply with the literature data. The work environment diagnosis may be based only on the occurrence of psychosocial risks, regardless of the subjectively experienced stress. The conclusions can be used by both employers and specialists in occupational stress prevention. Med Pr 2014;65(4):507–519